Z Piotrem Zawistowskim prezes zarządu Towarowej Giełdy Energii S.A., rozmawia Marcin Prynda

Towarowa Giełda Energii oraz Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej podpisały Porozumienie o  współpracy. Czy w  jego wyniku powstaną nowe rozwiązania giełdowe wspierające obrót energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych i jakie może być ich znaczenie dla rozwoju zielonej energii?

Podpisanie Porozumienia było naszą odpowiedzią na zachodzące zmiany w sektorze energetycznym oraz potrzeby uczestników rynku. Razem z Polskim Stowarzyszeniem Energetyki Wiatrowej planujemy opracować nowe, mam nadzieję ciekawe, rozwiązania i  mechanizmy giełdowe wspierające rozwój OZE.

Nie powstały jeszcze konkretne produkty. Pragniemy jednak w  pełni wykorzystać potencjał rynku giełdowego, w tym posiadaną infrastrukturę techniczną oraz istniejące regulacje. Stworzenie atrakcyjnej oferty powinno zostać poprzedzone solidnymi analizami i  oczywiście konsultacjami z  potencjalnie zainteresowanymi podmiotami. Mam nadzieję, że już niebawem efekty współpracy z  PSEW ujrzą światło dzienne.

Niewątpliwie rośnie znaczenie „zielonej” energii. Jakie mogą być Pana zdaniem skutki likwidacji obliga na giełdzie w  odniesieniu do rynku OZE?

Wprowadzenie obliga na energię wpłynęło na stabilizację cen rynkowych, co wskazano w  uzasadnianiu jego wdrożenia. Jeżeli spełniłyby się obawy wyrażane przez wielu ekspertów rynkowych, to brak transparentnego indeksu giełdowego, wynikający z  niskiej płynności po zniesieniu obliga, może spowodować utrudnienia w  wyznaczeniu punktu – ceny równowagi rynkowej, co z kolei może wpłynąć na stabilność cen również dla wytwórców OZE. Dotychczasowe analizy, prowadzone wspólnie z  Polskim Stowarzyszeniem Energetyki Wiatrowej, wskazują, że indeksy wykorzystywane są zarówno w  rozliczeniach sprzedaży „zielonej” energii do odbiorców końcowych, jak również są podstawowym wskaźnikiem oceny rentowności inwestycji w OZE oraz oceny ryzyka ich późniejszego finansowania.

Czy energetyka odnawialna może być konkurencyjna, m.in. na rynkach hurtowych prowadzonych przez Towarową Giełdę Energii?

Myślę, że jak najbardziej energetyka odnawialna będzie konkurencyjna, jednak w  mojej ocenie branża OZE powinna się bardziej angażować w obszar rynku hurtowego i budować kompetencje w tym zakresie, szczególnie w kontekście planowanego na koniec 2022 roku drugiego etapu reformy rynku bilansującego zapowiadanego przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Polskie Sieci Elektroenergetyczne. Oczywiście dużo zależy także od przyjętej polityki sprzedaży energii elektrycznej w spółkach. Przypomnę, że obecna oferta GK TGE zapewnia możliwości handlu zarówno w  horyzontach długoterminowych do 4 lat do przodu na platformie OTF, jak również w  wymiarze krótko terminowym SPOT na rynkach dnia bieżącego oraz następnego. Nie poprzestajemy jednak na tym. Patrzymy perspektywicznie. Wchodzimy w nowe obszary działalności. Już wkrótce planujemy rozszerzyć ofertę o produkty przeznaczone właśnie dla sektora OZE oraz współtworzyć rynek biometanu w Polsce.

Wspomniał Pan o  biometanie. Wspólnie z  PGNiG pracujecie nad przygotowaniem nowoczesnych rozwiązań wspierających utworzenie i  rozwój rynku biometanu w  Polsce. Jak bardzo są zaawansowane prace w tym zakresie?

Rozwój rynku biometanu należy rozpatrywać wielowymiarowo. Wspólnie z PGNiG koncentrujemy się na stworzeniu takich narzędzi rynkowych, które zachęciłyby inwestorów do aktywności w tym obszarze. Przykładem tego są gwarancje pochodzenia biometanu zatłaczanego do sieci gazowej. Nasze kolejne działania uzależnione są od publikacji projektów regulacji do prawa krajowego dotyczących m.in. implementacji dyrektywy RED II.

Warto wspomnieć, że jako giełda bierzemy również aktywny udział zespołach roboczych w zakresie rozwoju rynku biometanu koordynowanych przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Pełnomocnika Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii

Czy poza ofertą dla sektora OZE oraz rozwiązaniami dla rynku biomatanu, TGE ma inne plany biznesowe?

Nowe obszary wymagają rozpoznania potrzeb potencjalnych klientów oraz sprzyjających regulacji. Pamiętajmy, że giełda dostosowuje swoją działalność do możliwości jakie dają obowiązujące przepisy prawa. Obserwujemy dynamiczne zmiany w całej gospodarce, jeśli dostrzeżemy szanse dla naszego biznesu, na pewno z nich skorzystamy nie tylko w kontekście krajowym ale także regionalnym. Jesteśmy otwarci na rozmowy i gotowi na nowe wyzwania.

Z  początkiem 2021 roku Towarowa Giełda Energii objęła Programem „Maker-Taker” rynek terminowy gazu. Jakie są cele tego projektu?

Program zakłada upusty w opłatach transakcyjnych za inicjowanie transakcji, co w  rezultacie przyczynia się do poprawy płynności na wybranych instrumentach terminowych gazu na platformie OTF. Oczywiście program ten działa równolegle do funkcjonującego obliga giełdowego, które także należy pozytywnie ocenić pod kątem dostępności tych instrumentów w  obrocie hurtowym. Program ma charakter pilotażowy i  w  połowie tego roku podejmiemy decyzję o  jego dalszym kontynuowaniu. Mamy bardzo dobre doświadczenia z  podobnego programu jaki funkcjonuje na rynku energii elektrycznej, niemniej musimy poczekać na pierwsze wyniki analiz z rynku gazu