Z Łukaszem Smółką Wicemarszałkiem Województwa Małopolskiego, rozmawia Marcin Prynda

W ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na 2023 rok, Małopolska otrzyma niemal 192 miliony złotych. Jak Pan ocenia wielkość tych środków, na jakie przedsięwzięcia będą one przeznaczone?

Są to środki, które pozwolą na dalszy rozwój infrastruktury drogowej w Małopolsce. Polski rząd pod przewodnictwem Pana Premiera Mateusza Morawieckiego, bardzo mocno akcentuje potrzebę rozwoju dróg, zwłaszcza tych lokalnych, które są oknem na świat dla Mieszkańców mniejszych miast i wsi. To szansa na szybszy dojazd do pracy, szkoły lub w przypadkach szczególnych także do szpitala. Dobre szlaki komunikacyjne to również szansa na powstawanie firm i zakładów pracy w mniejszych ośrodkach, które pozwolą ich Mieszkańcom podejmować pracę blisko miejsca zamieszkania, a same gminy dzięki pozyskiwanym z tego tytułu dochodom, będą mogły szybciej się rozwijać. Pragniemy więc, Małopolski równych szans, także w wymiarze infrastruktury drogowej.

W 2022 roku Koleje Małopolskie przewiozły rekordową liczbę 7 051 280 pasażerów. Jakie były najważniejsze czynniki wpływające na ten sukces?

2022 rok okazał się rekordowy – Koleje Małopolskie obsłużyły 7 051 280 pasażerów, czyli o 2 606 273 więcej niż w roku ubiegłym. Duży wpływ na lepszy wynik miał rozwój linii SKA2 Kraków Główny – Skawina – Przeciszów. 13 marca rozpoczęliśmy obsługę nowych przystanków: Skawina Zachodnia oraz Podbory Skawińskie, natomiast do Przeciszowa kursujemy od 1 października 2022 r. Pozwoliło nam to na obsługę nowych gmin jak Brzeźnica, Spytkowice, Zator oraz Przeciszów.

Ważna dla przewozów pasażerskich była również stabilna sytuacja związana z pandemią. Dzięki powrotowi mieszkańców małopolski do prac, szkół i na studia, nasze pociągi miały coraz lepszą frekwencję. Najlepsze miesiące to lipiec i sierpień, w których przewieźliśmy kolejno 684 074 oraz 686 275 pasażerów.

Jak duże wsparcie z funduszy unijnych otrzyma Małopolska w perspektywie finansowej 2021 – 2027?

Małopolska będzie miała do dyspozycji około 2,7 miliarda euro. Będą to środki przeznaczone na rozwój naszego województwa. Program Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027 jest realizowany w oparciu o 3 fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego – 1 738 609 486 euro, Europejski Fundusz Społeczny – 687 130 160 euro, Fundusz Sprawiedliwej Transformacji – 264 558 697 euro. Pozyskane w ten sposób środki mają na celu zniwelowanie różnic pomiędzy regionami. Będą kierowane przede wszystkim tam, gdzie potrzebne są największe inwestycje i działania, w celu zapewnienia całemu województwu równomiernego oraz dynamicznego rozwoju.

W jaki sposób w najbliższych latach Małopolska będzie walczyła z wykluczeniem komunikacyjnym? Jak duża jest skala tego zjawiska?

Dzięki rządowemu funduszowi rozwoju linii autobusowych w Małopolsce z każdym rokiem zwiększa się liczba połączeń i przewożonych pasażerów. W tym roku planowane jest uruchomienie przejazdów na nowych trasach. Służyć ma temu w najbliższych latach Fundusz Rozwoju Przewozów Autobusowych, który został stworzony z myślą o tym, by dzięki nowym liniom komunikacyjnym mieszkańcy przede wszystkim z mniejszych miejscowości mieli możliwość dotarcia środkami transportu publicznego do pracy, szkół, placówek zdrowia i instytucji kultury. Inicjatywa ma też stworzyć możliwość znalezienia pracy w miejscowościach, do których dojazd był do tej pory utrudniony lub niemożliwy.

Z każdym rokiem zwiększa się liczba osób przewiezionych dzięki połączeniom uruchomionych w ramach wspomnianego powyżej Funduszu. W 2019 roku było to tylko 3 714 pasażerów, ale już w ubiegłym roku 799 828. W złożonym w listopadzie 2022 r. do Wojewody Małopolskiego wniosku o dofinansowanie w ramach Funduszu, zgłoszone zostały kolejne linie, których realizacja pozwoli na dalsze niwelowanie zjawiska wykluczenia komunikacyjnego. Naszym celem jest zlikwidowanie wszystkich „białych plam” na mapie komunikacyjnej województwa. Małopolska dobrze skomunikowana, to Małopolska prężnie się rozwijająca.

Czy w perspektywie kilku lat będzie można powiedzieć o Małopolsce, że stała się regionem inteligentnym, z czystym powietrzem i nowymi inwestycjami?

Celem Samorządu Województwa Małopolskiego jest tworzenie nowych inwestycji połączonych z działaniami mającymi na celu ochronę środowiska. Naszym wspólnym zadaniem jest przeprowadzenie procesu transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz budowanie odporności w oparciu o liczne atuty województwa małopolskiego. Dlatego w ramach Funduszy Europejskich dla Małopolski na lata 2021-2027 na cele klimatyczne przeznaczymy bezpośrednio 23% środków, czyli ponad 646 milionów euro, a działania związane z cyfryzacją administracji oraz rozwojem umiejętności cyfrowych to kolejne ponad 79 milionów euro. Te działania pozwolą nam kontynuować dotychczasową ścieżkę rozwoju regionu, przy uwzględnieniu troski o stan naszego środowiska naturalnego.

Koleje Małopolskie sp. z o.o.

Spółka „Koleje Małopolskie” to regionalny przewoźnik, który został utworzony przez Samorząd Województwa Małopolskiego 2 grudnia 2013 r. w celu świadczenia usług użyteczności publicznej w zakresie transportu publicznego.

Od uruchomienia pierwszego kursu minęło ponad 8 lat. Przez ten czas Koleje Małopolskie nie tylko rozwinęły swoją działalność, ale również zmieniły oblicze kolei w regionie. Pierwsze kursy przewoźnik realizował na trasie Wieliczka Rynek-Kopalnia – Kraków Główny – Wieliczka Rynek-Kopalnia. W kolejnych latach Koleje Małopolskie rozwinęły swoją ofertę przewozową o połączenia do Portu Lotniczego Kraków-Balice, Bochni, Tarnowa, Miechowa, Sędziszowa, Nowego Sącza, Jasła, Zakopanego, Trzebini, Oświęcimia, Skawiny, Przeciszowa oraz Krynicy-Zdrój. Co więcej, dzięki współpracy ze stroną słowacką w 2018 r. uruchomione zostały weekendowe połączenia między Muszyną a Popradem.

W ubiegłym roku nasze pociągi przejechały prawie 3 mln kilometrów, czyli o 21,5% więcej niż w roku ubiegłym. W 2022 r. przewieźliśmy także rekordową liczbę pasażerów – 7 051 280, czyli o 2 606 273 więcej niż w 2021 r.!

Ważnym elementem działalności Spółki są Autobusowe Linie Dowozowe, które odegrały dużą rolę w organizacji przewozów autobusowych dla mieszkańców całego Województwa Małopolskiego. ALD obsługują 22 linie autobusowe, natomiast długość siatki wynosi obecnie 1001 kilometrów. Z połączeń ALD mogą skorzystać mieszkańcy 72 gmin na terenie województwa małopolskiego, co daje nam ponad 1000 przystanków, które obsługuje 40 pojazdów. W minionym roku w ramach ALD przewieźliśmy 753 617 podróżnych – to rekordowy wynik w ramach dotychczasowej autobusowej działalności Kolei Małopolskich!

Krokiem milowym dla rozwoju transportu kolejowego w Małopolsce było otwarcie zaplecza technicznego do obsługi taboru kolejowego na terenie stacji kolejowej Kraków Towarowy. Dzięki działalności punktu możliwe będzie terminowe i planowe wykonywanie czynności utrzymaniowo – serwisowo − naprawczych i obrządzania pojazdów kolejowych i przekazywanie ich do eksploatacji w celu realizacji założonych zadań eksploatacyjnych na potrzeby własne spółki, bez konieczności dojazdu do odległych punktów, a także docelowo możliwe będzie świadczenie usług innym przewoźnikom kolejowym w zakresie obsługi technicznej pojazdów kolejowych oraz pozostałych usług.

Obiekt ten przyczyni się do wzmocnienia kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich poprzez zwiększenie wykorzystania transportu kolejowego w Małopolsce a także poprawy bezpieczeństwa i komfortu podróży pasażerów w przewozach kolejowych na terenie województwa.

Rok 2022 był pełen wyzwań dla spółki „Koleje Małopolskie”, ale udane przedsięwzięcia oraz liczby pokazują, że przewoźnik zmierza w dobrym kierunku.

Pan Tomasz Warchoł, prezes zarządu spółki „Koleje Małopolskie” podkreśla, że „wszystkie działania w spółce są nakierowane na pasażera, który korzystając z naszych usług powinien czuć się bezpiecznie i komfortowo. Często pociągi Kolei Małopolskich to pierwsze miejsce po szkole i pracy, gdzie można chwilę odpocząć i przygotować się na drugą część dnia. Dlatego nasz tabor składa się z najnowocześniejszych pojazdów wyposażonych w klimatyzację, WiFi, miejsca na rowery oraz udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami i rodzin z dziećmi. Cieszymy się, że w 2022 r. zaufało nam 7 milionów Pasażerów i wierzymy, że w 2023 r. pobijemy kolejny rekord”.