Z Robertem Zapotocznym prezesem PFR Portal PPK, rozmawia Marcin Prynda

Panie Prezesie, jedną z  cech programu PPK jest to, że uczestnik może skorzystać ze zgromadzonych oszczędności w  sytuacjach szczególnych, takich jak konieczność zaciągnięcia kredytu hipotecznego czy poważne zachorowanie. Kto może skorzystać z takiej wypłaty na wkład własny?

Zakup mieszkania wymaga bardzo dużych nakładów finansowych. Oczywiście można skorzystać z  opcji kredytu zaciągniętego w  banku, ale wymaga to wniesienia wkładu własnego w wysokości 10 czy 20% wartości nieruchomości. To może być problematyczne, nie tylko dla osób młodych. W  takiej sytuacji z  pomocą przychodzą Pracownicze Plany Kapitałowe. Uczestnik może skorzystać ze wszystkich oszczędności, zgromadzonych w PPK. Z tego rozwiązania mogą skorzystać osoby, które nie ukończyły 45 lat. Mogą one wypłacić do 100% oszczędności, zgromadzonych na rachunku PPK, bez żadnych potrąceń. Uczestnik może wskazać kwotę do wypłaty, nie musi wypłacać na wkład własny wszystkich zgromadzonych pieniędzy, choć oczywiście może. Środki pobrane na wkład własny trzeba zwrócić na swój rachunek PPK, a więc jest to forma pożyczki. Na zwrot uczestnik ma 15 lat liczone od daty wypłaty oszczędności, przy czym pierwsza rata powinna zostać pobrana nie później niż 5 lat od daty pobrania środków. Z tej opcji wypłaty można skorzystać tylko raz. Co ważne ta forma „pożyczki”, jaką jest wypłata na wkład własny nie jest opodatkowana ani oprocentowana, co oznacza, że uczestnik zwraca dokładnie tyle, ile pożyczył.

Na co można wykorzystać taką wypłatę na wkład własny?

Reguluje to ustawa o PPK. Wypłata z PPK na wkład własny przy kredycie hipotecznym może być przeznaczona na: zakup mieszkania lub domu, budowę domu, zakup nieruchomości gruntowej lub jej części czy nabycie udziału we współwłasności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego. Jak widać, wybór jest całkiem duży.

Jak wyglądają formalności związane z wypłatą na wkład własny?

Środki zostają wypłacone na podstawie umowy. Taką umowę sporządza instytucja finansowa, prowadząca rachunek PPK danego uczestnika, po uprzednim złożeniu przez niego wniosku o  taką wypłatę. Czyli najpierw uczestnik składa wniosek do swojej instytucji finansowej, potem instytucja przygotowuje umowę, obie strony ją podpisują i na tej podstawie środki zostają wypłacone. Zazwyczaj trwa to kilka dni. Taka umowa powinna określać oznaczenie inwestycji, która ma być sfinansowana z kredytu, kwotę, terminy wypłaty oraz zwrotu wypłaconych środków. Instytucja finansowa nie może pobierać żadnych opłat czy prowizji w  związku z wypłatą przez uczestnika PPK środków na wkład własny – ta usługa jest bezpłatna i każdy, spełniający warunki, może z niej skorzystać.

A co z małżeństwami, które chciałyby wziąć razem kredyt? Też mogą skorzystać z tej opcji?

Tak, jak najbardziej. Jeśli oboje mają PPK, to oboje mogą wypłacić środki na sfinansowanie wkładu własnego na zakup wspólnej nieruchomości. Oczywiście każdy z  nich oddzielnie składa wniosek do swojej instytucji finansowej i decyduje, jaki procent środków chce wypłacić na ten cel.

Czy te same zasady obowiązują przy Bezpiecznym Kredycie 2%? Czy w  tym przypadku również można z tej opcji skorzystać?

Tak, oczywiście. Nie ma znaczenia czy ktoś skorzystał z  kredytu hipotecznego w  dotychczasowej formie czy z  Bezpiecznego Kredytu 2%. Zasady są takie same dla wszystkich.

Jak dużo osób wypłaciło już swoje oszczędności na wkład własny? Polacy korzystają z tej opcji?

Tak, z opcji wypłaty z PPK na wkład własny skorzystało już 1 521 osób, które łącznie wypłaciły na ten cel 22 780 392 zł, z  czego 13 833 715 zł w  2023 roku. Najwyższą wypłatę odnotowano również w tym roku i wyniosła ona blisko 95 333 zł.

Gdzie znajdują się informacje o  wysokości zgromadzonych środków? Gdzie można sprawdzić, ile już mamy oszczędzone i  zdecydować, czy chcemy wypłacać te pieniądze na wkład własny czy nie?

Tu uczestnik ma dwa wyjścia. Pierwsze to zalogowanie przez stronę rachunek.mojeppk.pl do Serwisu MojePPK. Można to zrobić poprzez profil zaufany lub bankowość internetową. Serwis ma charakter informacyjny, a  więc uczestnik zobaczy tam nazwę swojej instytucji, wartość zgromadzonych środków, podział na wpłaty swoje, pracodawcy i państwa, listę rachunków, jeśli ma ich więcej niż jeden, nazwy pracodawcy. Druga możliwość to zalogowanie do serwisów udostępnianych przez instytucje finansowe. Te strony są już transakcyjne, a więc można po zalogowaniu składać różne dyspozycje – np. wypłaty, zmiana osób uposażonych, zmiana sposobu inwestowania, itd.