Na to pytanie szukano odpowiedzi podczas ostatniego Dolnośląskiego Forum HR, które odbyło się we Wrocławskim Parku Technologicznym. Menedżerowie HR dyskutowali o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w firmach. Zastanawiano się, czy warto to robić i w jaki sposób, zwłaszcza w kontekście obecnej sytuacji na rynku pracy.
Dolnośląskie Forum HR tworzą przedsiębiorcy, menedżerowie firm i ludzie pracujący w działach personalnych. Ważne jest dla nich stałe doskonalenie kompetencji oraz integracja w środowisku praktyków zarządzania. Forum założyli: Janusz Dziewit, dyrektor zarządzający Experum HR i Rafał Hamela, prezes zarządu HRhamela Spółka z o.o. Forum jest jedną z największych tego typu inicjatyw społecznych w Polsce.
Różnorodność jest faktem
Dolnośląskim forum są już chyba tylko z nazwy, bowiem w ich spotkaniach regularnie uczestniczą również menedżerowie spoza Dolnego Śląska. Raz w roku odbywa się ogólnopolska konferencja DFHR. Jest to już znane w środowisku wydarzenie, przyjeżdżają na nie uczestnicy z całej Polski.
Podczas ostatniego spotkania Dolnośląskiego Forum HR, Monika Sztandera, Lider Zarządzania Łańcuchem Dostaw na Europę w firmie DXC Technology, miała interesujące wystąpienie dotyczące zatrudniania osób niepełnosprawnych: „Różnorodność (diversity) jest faktem, włączenie (inclusion) pozostaje wyborem. Dlaczego warto i jak zacząć w kontekście zatrudniania osób z niepełno sprawnościami?” .
Warto zwrócić uwagę na sformułowanie zawarte w tytule tego wystąpienia – „osoba z niepełnosprawnościami” a nie „osoba niepełnosprawna”. Używając określenia „osoba niepełnosprawna” stawiamy tę cechę na pierwszym miejscu, nie dostrzegając innych, jakże ważnych cech danego pracownika – przekonywała Monika Sztandera, która jest też menadżerem grupy pracowniczej dedykowanej osobom niepełnosprawnym, a także członkinią grupy eksperckiej Task Force Come CloSeR to Disability, pod patronem Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce, ABSL.
Nowa sytuacja na rynku pracy
W wystąpieniu poruszono aspekty prawne związane z zatrudnieniem osób z niepełno sprawnościami, korzyści finansowe i pozafinansowe z takich działań dla firmy, a przede wszystkim mówiono o barierach i problemach związanych z takimi działaniami.
Podczas spotkania zwracano uwagę, że sytuacja na rynku pracy zmusza przedsiębiorców do poszukiwania potrzebnych im fachowców również i w tych grupach, które do tej pory, z różnych względów, pozostawały poza rynkiem pracy.
Niedawno rozmawiałem też na ten temat z Ewą Grzebieniak, dyrektorem Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy. Moja rozmówczyni zwróciła uwagę, że co miesiąc, w powiatowych urzędach pracy na Dolnym Śląsku, pracodawcy szukają kilkunastu tysięcy osób. To pokazuje skalę niedoboru pracowników. DWUP realizuje bardzo wiele programów mających na celu aktywizację różnych grup społecznych, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Dobrze, że takie programy są realizowane na coraz większą skalę i że są na to zewnętrzne fundusze. Kluczowa jednak jest postawa zarządzających firmami. Podczas Dolnośląskiego Forum HR dowiedzieliśmy się m.in. jaki jest katalog korzyści, w tym finansowych z zatrudniania takich pracowników.
Podkreślano jednak, że ważniejsze są korzyści pozafinansowe. Prowadząc politykę różnorodności, w tym w sferze zatrudnienia, firma może osiągnąć większą kreatywność. Bardzo cenne jest również zaangażowanie pracowników, chęć niesienia autentycznej pomocy i wsparcia osobom z niepełnosprawnościami.
Deklaracja Biznes bliżej niepełnosprawności
Uczestników spotkania zainteresowanych poruszaną problematyką odsyłano m.in. do Deklaracji Biznes bliżej niepełnosprawności (Business CloSeR to Disability). Jest to porozumienie podpisane przez przedstawicieli Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych (ABSL) w Polsce. Związek ten zrzesza ponad 180 podmiotów gospodarczych, których centra funkcjonują w kraju.We współpracy z Fundacją Menedżerowie Jutra MOFFIN postawiono następujące cele:
– budowanie świadomości niepełnosprawności wśród swojej kadry menedżerskiej i w zespołach pracowniczych;
– rozwijanie mechanizmów zapobiegających dyskryminacji i sprzyjających opracowywaniu i wdrażaniu racjonalnych adaptacji miejsc pracy;
– stwarzanie nowych możliwości zapoznania się z firmami osobom wywodzącym się z grup słabszych i wykluczanych;
Ponadto, biorąc pod uwagę art. 8 i art. 27 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz normy i dobre praktyki związane ze społeczną odpowiedzialnością biznesu, Zarząd Związku Liderów Sektora Usług Biznesowych w Polsce podjął się wypracowania rekomendacji z zakresu regulacji prawnych w tym zakresie w Polsce. Jednocześnie zadeklarowano chęć dialogu w tej sprawie ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami – zarówno prywatnymi, jak i publicznymi – wiedząc, że stałe wykluczenie tak dużych grup społecznych z udziału w nowoczesnej gospodarce to zjawisko niekorzystne dla zrównoważonego rozwoju. Problem ten powinien być rozwiązany we współpracy i szerokim porozumieniu wielu interesariuszy.
Podczas Dolnośląskiego Forum HR, Karolina Stefaniak przedstawiła też relację z wyprawy rozwojowej do Gruzji dla osób niewidomych i niedowidzących oraz ich przewodników.
