Ze Zbigniewem Szczepańskim wójtem Gminy Chojnice, rozmawia Radosław Nosek
Podczas Europejskiego Kongresu Samorządów w Mikołajkach odebrał Pan nagrodę za zwycięstwo gminy Chojnice w Rankingu Finansowym Samorządów w kategorii gmin wiejskich. Jakie działania samorządu zdecydowały o tym sukcesie?
Od ponad 31 lat mam przyjemność kierować piękną Gminą Chojnice. Praca daje mi wiele satysfakcji i pozwala angażować lokalną społeczność do aktywności zarówno gospodarczej, kulturalnej, oświatowej, czy turystycznej. Stale też poszukujemy inwestorów, uzbrajamy kolejne tereny, opracowujemy miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego i wraz z całą Radą Gminy staramy się stworzyć optymalne warunki do rozwoju biznesu. To przynosi efekty! Od wielu lat funkcjonuje u nas Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna w miejscowości Topole,w Lipienicach powstał duży kompleks handlowo usługowy. Aby przyciągnąć inwestorów, trzeba być atrakcyjnym. Nasz sposób to przede wszystkim zachęty finansowe w postaci ulg podatkowych premiujących zatrudnienie i rozwój firm. Dobra jakość infrastruktury komunalnej, atrakcyjne położenie i otwartość zwiększają nasze szanse.
Bez wątpienia przyznam, że sekret efektywnego zarządzania finansami tkwi w ludziach. Tak to już jest, że na początku i na końcu każdego procesu jest człowiek – w samorządzie to przede wszystkim mieszkańcy, potem inwestorzy, turyści, goście i w końcu zespół ludzi którymi zarządzam, i z którymi współpracuję. Efektywność mierzy się sukcesami. Muszę tu nieskromnie przyznać, że ostatni czas mimo wielu trudności, jest dla Gminy Chojnice bardzo dobry i możemy pochwalić się wieloma szeroko zakrojonymi inwestycjami. Corocznie w ostatnich latach na inwestycje przeznaczamy kwotę ok. 40 mln zł tj. 1/3 budżetu. Warto choćby wspomnieć o zmodernizowanej ul. Podgórnej i otoczeniu plaży w znanej w całej Polsce miejscowości turystycznej – Swornegacie, która stała się teraz reprezentacyjną promenadą wiodącą z centrum wsi na urokliwą plażę nad j. Karsińskim. (wartość inwestycji 5 mln zł) Udało się także zmodernizować molo w Charzykowach – kolebce polskiego żeglarstwa za kwotę 1,5 mln zł. To tylko 2 przykłady. Łącznie w roku 2021 na inwestycje przeznaczyliśmy 60 mln zł. Każdego roku ok. 20 mln zł przeznaczamy na budowę dróg oraz brakujących odcinków ścieżek rowerowych, których sieć w gminie Chojnice liczy już ponad 100 km.
Bezpośrednią przyczyną naszego sukcesu i I miejsca w rankingu zamożności gmin jest oczywiście gigantyczna transakcja związana ze sprzedażą firmy POLCOM. Firmę za ponad miliard złotych sprzedała osoba fizyczna. Z tego tytułu musiała zapłacić prawie 260 mln zł podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z przepisami – 38,23 proc. podatku dochodowego trafia do Gminy, w której sprzedający mieszka. I tak, w kolejnym roku, 86 mln zł z tytułu podatku dochodowego trafiło właśnie do naszej Gminy. Otrzymaliśmy też 2 proc. opłaty od czynności cywilnoprawnych związanych ze sprzedażą. W rezultacie, w wyniku tylko tej jednej transakcji, Gmina otrzymała dodatkowo około 100 mln zł.
Jakie są główne kierunki rozwoju gminy?
Warto tu wspomnieć o filarach i o wektorach rozwoju. Myślę, że przyczyną naszego sukcesu jest urzeczywistnianie idei samorządności w takiej bardzo praktycznej i pragmatycznej odsłonie. Przyjęliśmy założenie, że to Mieszkańcy poprzez swoich przedstawicieli mogą bezpośrednio wpływać na kształt życia w Małej Ojczyźnie. Dlatego duży nacisk położyliśmy na zebrania wiejskie, konsultacje, a także powołanie nieformalnego organu doradczego Wójta jakim jest – Kolegium Rady.
Biorąc pod uwagę wiele lat doświadczeń, udało się nam wypracować strategię działania, w której w znacznej mierze stawiamy na atrakcyjność osadniczą gminy i jej rozwój gospodarczy. Te dwa wektory dają nam możliwość rozwijania się w taki sposób, aby pozostając przyjaznym miejscem do zamieszkania i wypoczynku, rozwijać przemysł i usługi, dzięki którym powstają miejsca pracy.
Efekty daje się zauważyć już od kilku lat. Jesteśmy jedną z niewielu gmin w Polsce, w której od lat utrzymuje się dodatni bilans demograficzny. W 1990 roku gmina liczyła 14 tys. Mieszkańców, a w lutym 2021 roku urodziła się 19-tysięczna mieszkanka. Podobnie w aspekcie atrakcyjności ekonomicznej regionu, Gmina Chojnice zrobiła duże postępy. Udało się zagospodarować tereny w sąsiedztwie Specjalnej Pomorskiej Strefy Ekonomicznej, w których prężnie działa wiele firm, produkujących i sprzedających nie tylko w Europie ale i na całym świecie. Dają zatrudnienie blisko 2 tys. osób. To oczywiste, że tak duży wzrost dochodów własnych to ogromny impuls do prowadzenia inwestycji na szerszą niż dotychczas skalę. To bardzo cieszy, zwłaszcza gdy ogólnopolski trend jest taki, że budżety samorządowe się kurczą.
Wracając do pytania – filarami rozwoju w naszej gminie są przede wszystkim: kapitał ludzki, i bogactwo natury,a z tym wiążę się atrakcyjność turystyczna. Wierzę w ludzi i w ich możliwości. Staram się razem ze współpracownikami podejmować liczne działania rozwijające lokalną społeczność – wspierając organizacje pozarządowe i współpracując w ramach inicjatyw lokalnych. Budżet na ten cel w roku 2022 zaplanowano na kwotę ponad 700 tys. złotych. To rekordowa suma! Jeśli chodzi zaś o turystykę i bogactwo przyrody, podstawą do działania jest dla mnie zrównoważony rozwój, który bilansuje z jednej strony potrzeby przedsiębiorców z branży turystycznej, z drugiej chroni dziedzictwo przyrodnicze i premiuje postawy proekologiczne.
Samorządy obawiają się, że stracą na Polskim Ładzie. Czy Pan też tak uważa?
Podzielam obawy wielu samorządów. Zapowiedziana w „Polskim Ładzie” zmiana w CIT i PIT, w tym podwyższenie kwoty wolnej od podatku oraz zniesienie odpisu od podatku zasadniczej części składki na Narodowy Fundusz Zdrowia, znacząco obniży dochody samorządów. Przewidziano rekompensaty z tego tytułu i tutaj nasz samorząd nie wygląda najgorzej. Prognozuję, że dzięki korzystnym dla nas przelicznikom możemy zyskać na „Polskim Ładzie”. Zastrzegam jednak, że w tym miejscu wypowiadam się w imieniu Samorządu. Największym plusem Polskiego Ładu jest to, że pieniądze z niego idą również na inwestycje w gminach. A więc ludzie zarabiają pracując, nie otrzymują pieniędzy za darmo.
Zakończyły się właśnie konsultacje społeczne projektu Strategii Rozwoju Gminy Chojnice na lata 2021-2030. Jakie są najważniejsze założenia tej strategii?
Cele strategiczne rozwoju Gminy Chojnice oparliśmy o trzy wymiary- społeczny, gospodarczy i przestrzenny. Z punktu widzenia naszej wspólnoty istotne było w pierwszej kolejności sprecyzowanie misji i wizji dla dynamicznie rozwijającego się samorządu. W toku prac nad strategią sformułowaliśmy misję w ten sposób: „Gmina Chojnice chroni środowisko naturalne oraz zachowuje zasady zrównoważonego rozwoju, gwarantuje wysoką jakość życia mieszkańców, a także wykorzystuje znaczącą wartość potencjału turystycznego.” Natomiast jeśli chodzi o wizję to przyjęliśmy, że „W 2030 roku Gmina Chojnice będzie zapewniać mieszkańcom wysoki standard jakości życia w optymalnych warunkach ekologicznych. Stabilny i trwały wzrost gospodarczy, oparty na unikatowej ofercie turystycznej, będzie realizowany przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju. Mieszkańcy i ich organizacje będą się aktywnie angażować w działania na rzecz lokalnej wspólnoty.
Dopiero w tak ustalonej perspektywie można było przyjąć ważne założenia naszej strategii. Warto tu wspomnieć o kilku kluczowych działaniach- ujętych w ramach celów strategicznych i rozwijanych potem przy użyciu kierunków działań na poziomie operacyjnym. Są to przede wszystkim: nowoczesna infrastruktura publiczna,tworzenie warunków do budowy silnej gospodarki w gminie Chojnice, czy sprawny system usług i gminnych polityk publicznych. Strategia, którą mam nadzieję za chwilę przyjmiemy, będzie dla nas punktem odniesienia do dalszych działań i aktywności. Pozwoli również uwzględniać interesy różnych grup społecznych i daje szerszą perspektywę na rozwój w przyszłości. To bardzo ważne z punktu widzenia mieszkańców i samorządu, który wspólnie
