Rozmowa z Wiesławem Zającem – Członkiem Zarządu Powiatu Wrocławskiego, odpowiedzialnym min. za Wydział Ochrony Środowiska

Ekologia, w obecnym rozumieniu, to działania w celu ochrony środowiska oraz kwestie relacji człowiek – przyroda, z drugiej strony to konieczność oraz wyznacznik nowoczesności i planowania długofalowych zmian. Za obrazowy przykład takich procesów może posłużyć historia Powiatu Wrocławskiego. Jak bardzo zmienił się Powiat Wrocławski od czasu jego powstania i jakie wyzwania niosą za sobą te zmiany?
W latach 90-tych ub. wieku nasze gminy zaczęły się dynamicznie rozwijać. Konsekwencją tego stało się postrzeganie obszaru powiatu wrocławskiego jako jednego z najatrakcyjniejszych lokalizacji inwestycyjnych w Polsce i lokowanie się na tym terenie zarówno rodzimych gigantów, jak i największych międzynarodowych korporacji jak Amazon, LG Chem, Mondelez, IKEA, ProLogis, NestléPurina, Selgros, Makro oraz wiele innych.
Atrakcyjność tych terenów i bliskość takiego ośrodka jak miasto Wrocław powodowała ciągły napływ ludności, a co za tym idzie większe zanieczyszczenie powietrza i występowania smogu, czy problemy z odpadami i szeroko pojętą gospodarką wodną. W obliczu postępującej industrializacji jednym z najważniejszych zadań stawianych samorządowi powiatowemu, jest ochrona środowiska. Zrównoważony rozwój i ochrona przyrody są obecnie niekwestionowaną koniecznością.
Jakie konkretne działania podejmują władze Powiatu w celu poprawy jakości środowiska naturalnego?
Powiat Wrocławski od roku 2020 realizuje program wymiany źródeł ciepła w budynkach lub lokalach mieszkalnych, mający na celu zmniejszenie emisji gazów i pyłów do atmosfery. Minione dwa lata, w których udzielane były dotacje (nabór wniosków w bieżącym roku budżetowym został zakończony) pokazały, że zainteresowanie wymianą tzw. „kopciuchów” na ekologiczne źródła ciepła, jest bardzo duże i z roku na rok wzrasta.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, Powiat Wrocławski w latach 2020-2021 na ten cel przeznaczył 625 tys. zł oraz planuje zwiększyć ilość środków przewidzianych na ten cel w budżecie na 2022 rok. Dotację można uzyskać również na montaż instalacji fotowoltaicznej.
Czy stan powietrza na terenie Powiatu poprawił się od czasu wprowadzenia dotacji?
Zarząd Powiatu Wrocławskiego, podejmując współpracę z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zdecydował o zakupie aparatury służącej do pomiaru jakości powietrza, w postaci bezzałogowego statku powietrznego (drona) Yuneec H520, wraz z odpowiednim oprzyrządowaniem. Inwestycja była możliwa dzięki dofinansowaniu przyznanemu przez Fundusz na realizację zadania pn.: „Lotniczy Monitoring Atmosfery w Powiecie Wrocławskim”. W ramach przedsięwzięcia, przeszkoleni w tym zakresie pracownicy Starostwa Powiatowego we Wrocławiu organizują i wykonują cyklicznie pomiary jakości powietrza na terenie wszystkich gmin Powiatu Wrocławskiego. Dotychczas odbyły się trzy edycje akcji z użyciem drona, których zakres objął zarówno obszary znajdujące się w bliskim sąsiedztwie dużych zakładów przemysłowych, jak i tereny, w których głównym źródłem mającym wpływ na jakość atmosfery są gospodarstwa domowe.
Do końca listopada będzie trwała kolejna edycja pomiarów. Po zakończeniu prac w terenie, uzyskane wartości stężeń badanych substancji zostaną opracowywane i opublikowane przez pracowników Wydziału Ochrony Środowiska Starostwa Powiatowego we Wrocławiu w internetowym portalu Powiatu Wrocławskiego, a także w mediach społecznościowych.
Uzyskiwane wartości pozwolą na analizę merytoryczną stanu środowiska naturalnego w Powiecie Wrocławskim, ułatwią wskazanie punktów o zwiększonym poziomie szkodliwych substancji w atmosferze. Mamy nadzieję, że informacje o zanieczyszczeniach będą impulsem dla mieszkańców Powiatu do stosowania dobrej jakości opału i wymiany starych źródeł ciepła na nowe.
Wiemy już jakie działania podejmuje Powiat w celu poprawy jakości powietrza, a co z innymi elementami środowiska naturalnego?
Powiat Wrocławski stawia też na rozwój w zakresie szeroko rozumianej gospodarki wodnej. Co roku przekazuje znaczną ilość środków na bieżące utrzymanie urządzeń melioracji wodnych, w postaci dotacji celowych, udzielanych spółkom wodnym. Począwszy od roku 2013, łącznie na ten cel zostało przekazane ok. 2 mln 330 tys. zł, co pozwoliło spółkom wodnym na wykonanie gruntownych konserwacji rowów o długości 128 km. Wysokości kwot przekazywanych na ten cel w kolejnych latach budżetowych, wykazują wyraźną tendencję wzrostową i tak począwszy od kwoty 180 tys. zł w roku 2013, a skończywszy na 320 tys. zł w roku bieżącym.
Znając charakterystykę powiatu wrocławskiego, jako powiatu prężnie rozwijającego się, a co za tym idzie, z mocno postępującą zabudową regionu, Powiat Wrocławski od bieżącego roku prowadzi program dofinansowań do małej retencji, mającej na celu zatrzymywanie i wykorzystywanie wód opadowych, zebranych z odwadnianych obiektów położonych na terenie nieruchomości osób fizycznych.
Zatrzymywanie wód opadowych na terenie własnej nieruchomości, pozwala na oszczędzanie zasobów wodnych i ma niebagatelne znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa przeciwpowodziowego. Powiat przeznacza także środki na utrzymanie terenów zieleni oraz angażuje się w edukowanie mieszkańców powiatu, w zakresie ochrony dziedzictwa przyrodniczego, propagowanie zachowań proekologicznych oraz zasad zrównoważonego rozwoju. W XXI wieku, rozwoju gospodarczego nie da się już dłużej prowadzić bez poszanowania środowiska naturalnego oraz podejmowania działań zapobiegawczych i naprawczych.