03Z Arturem Martyniukiem prezes zarządu POLREGIO, rozmawia Radosław Nosek
Artur Martyniuk – Prezes POLREGIO fot. mat. prasowe
Podczas Ogólnopolskiego Szczytu Gospodarczego w Lublinie brał Pan udział w panelu tematycznym „Infrastruktura i transport”. Jakie najważniejsze wnioski płyną z tej debaty?
Transport zbiorowy jest usługą świadczoną w ogólnym interesie gospodarczym i ma kluczowe znaczenie dla wspierania spójności społeczno-gospodarczej. Dzięki transportowi regionalnemu duże aglomeracje mają szanse znacznie ograniczyć korki, co z kolei przekłada się na niższą emisję smogu. Dobrym przykładem jest Londyn, gdzie ludzie mieszkający około 100 kilometrów od miasta, docierają do pracy w centrum transportem zbiorowym w około 45 minut. Należy przy tym pamiętać, że dla mieszkańców miast najbardziej pożądana jest łatwość, szybkość i wygoda, a motoryzację samochodową cechuje dostępność w czasie i przestrzeni, co bezpośrednio przekłada się na jej wysoką konkurencyjność względem innych form. Dlatego głównym zadaniem przewoźników oraz władz lokalnych jest zachęcanie mieszkańców aglomeracji do rezygnacji z przejazdów indywidualnych na rzecz transportu zbiorowego. Jako przykład mogę podać, iż POLREGIO w 2018 roku, w związku z bardzo dużym zanieczyszczeniem miasta Kraków zdecydowało się wprowadzić bezpłatne przejazdy pociągami dla mieszkańców aglomeracji krakowskiej. Ponadto, jeżeli zwrócimy uwagę na zmiany w strukturze demograficznej mieszkańców polskich miast, to kryterium odległości do przystanku i dostępności do środków transportu miejskiego dla osób starszych lub z ograniczoną spraw nością ruchową, powinno być traktowane jako jedno z bardziej istotnych, przy ocenie jakości życia w obszarach związanych z szeroko rozumianą mobilnością. W niedalekiej przyszłości, osoby w wieku 65 lat i więcej mogą stanowić prawie 1/3 populacji miast. Bardzo ważną i potrzebną pomocą, szczególnie dla mniejszych samorządów jest program rządowy Kolej Plus, który ma na celu walkę z wykluczeniem komunikacyjnym. W ramach tej inicjatywy mają powstać nowe inwestycje kolejowe, a część nieczynnych, lokalnych połączeń zostanie na nowo przywrócona. Dzięki wdrażanym obecnie rozwiązaniom technologicznym polska kolej staje się coraz nowocześniejsza, a co za tym idzie również coraz bardziej konkurencyjna. Zrównoważony rozwój aglomeracji miejskich, w których zamieszkuje obecnie połowa ludności świata, a według danych ONZ w 2050 roku będzie tam pond 2/3 mieszkańców naszej planety, jest jednym z priorytetowych zadań stojących przed ludzkością. To właśnie m.in. inwestycje w infrastrukturę kolejową pozwalają przyczyniać się do rozwoju gospodarczego kraju, dzięki czemu możemy z optymizmem spoglądać w bezpieczną przyszłość.
Narastająca pandemia wpływa niekorzystnie na wyniki finansowe przewoźników. Jak w tej trudnej sytuacji radzi sobie POLREGIO? Jak wyobraża Pan sobie funkcjonowanie przedsiębiorstwa po pandemii? Czy już teraz należy się do tego przygotowywać?
Stabilna kondycja spółki pozwoliła nam odpowiednio przygotować się na spowolnienie gospodarcze. Najlepszym tego potwierdzeniem jest fakt, iż jako jedno z nielicznych przedsiębiorstw kolejowych nie dokonaliśmy zwolnień oraz nie wprowadziliśmy obniżek płac podczas trwania pandemii. Nieocenioną pomocą okazała się także możliwość wykorzystania przez naszą spółkę mechanizmów rządowej tarczy 3.0, dzięki której POLREGIO powoli uzyskuje pomoc w formie dopłat do rekompensaty z tytułu utraconych przychodów przewozowych. Nie wiemy, ile trwać będzie stan pandemii, dlatego w swoich obecnych działaniach uwzględniamy – co jest sprawą oczywistą – aktualną sytuację epidemiczną. Na bieżąco wdrażamy niezbędne wytyczne oraz stale monitorujemy sytuację m.in. w ramach Zespołu Zarządzania Kryzysowego POLREGIO. Spółka współpracuje również z instytucjami państwowymi, władzami samorządowymi, a także organami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i zdrowie Polaków. Jesteśmy też członkiem powołanego przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Kolejowego Centrum Zarządzania Kryzysowego oraz członkiem Zespołu Zarządzania Kryzysowego przy Ministerstwie Infrastruktury. Jeżeli chodzi o ogólną kondycję transportu zbiorowego, to zmniejszył się wolumen popytu, a także jego rozkład. Nie znamy jeszcze wielu szczegółów, ale jest to najprawdopodobniej spadek trwały. Wpływ na taki stan ma m.in. praca i nauka zdalna, która jest obecnie niewątpliwie szerzej stosowana, niż dotychczas. Choć w komunikacji zbiorowej nie odnotowywano wysokiej liczby zakażeń i jest ona bezpieczna, w dalszym ciągu należy wypracowywać metody i działania, aby funkcjonowała w sposób przystępny oraz skuteczny. Bardzo ważnym po stronie przewoźników będzie nacisk na aspekt komunikacyjno-edukacyjny. Wyniki branży kolejowej z miesiąca na miesiąc są coraz bardziej optymistyczne, jednak nie możemy zapominać, że epidemia cały czas wywiera negatywny wpływ na przewozy pasażerskie, a w związku z obostrzeniami oraz reżimem sanitarnym wzrastają koszty transportu zbiorowego. Naszym priorytetem na najbliższe miesiące pozostaje staranne realizowanie zadań oraz konsekwentne podnoszenie jakości oferowanych usług dla naszych pasażerów. Za podstawę działalności i rozwoju spółki uważam podpisywanie umów wieloletnich PSC, które dają nam i organizatorom, czyli samorządom województw, stabilność współpracy, a pasażerom pewność co do oferty połączeń kolejowych.
Proszę wymienić najważniejsze przedsięwzięcia inwestycyjne POLREGIO planowane w tym i w 2021 roku.
Inwestycje są motorem napędowym dla rozwoju spółki, transportu kolejowego, a co za tym idzie całej polskiej gospodarki, dlatego planujemy realizację szeregu inwestycji dotyczących w szczególności taboru i infrastruktury, współfinansowanych ze środków unijnych, w tym z wykorzystaniem środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Przymierzając się do przedsięwzięć, które nam, a przede wszystkim pasażerom mają służyć przez wiele lat, myślimy nad różnymi rozwiązaniami, m.in. nad zakupem pojazdów dwusystemowych. Realizacja nowych zamówień taborowych wpłynie na poprawę oferty przewozowej, wzmocnienie konkurencyjności transportu kolejowego oraz przyczyni się do tworzenia nowych miejsc pracy. Pozwala to również na rozwój producentów taboru oraz innych firm znajdujących się w łańcuchu produkcyjnym. Przedsięwzięcia inwestycyjne z pewnością pomogą nam utrzymać stabilną pozycję spółki w dłuższej perspektywie czasowej oraz skutecznie przygotować się do kolejnych, trudnych do przewidzenia sytuacji kryzysowych.
Podczas szczytu dyskutowano o budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Jak należy oceniać to przedsięwzięcie z punktu widzenia możliwości rozwojowych kolejowych przewoźników, w tym POLREGIO?
Według szacunkowych prognoz do 2030 roku, liczba pasażerów obsłużonych przez polskie lotniska może wzrosnąć do ponad 60 milionów. Jest to bardzo duży potencjał do rozwoju, a lotnisko Chopina, które stanowi główny węzeł przesiadkowy dla PLL LOT, nie ma według władz dalszej możliwości rozbudowy. Z tego powodu budowa nowego portu lotniczego wydaje się być uzasadniona. Port Lotniczy Solidarność ma być portem przesiadkowym dla Europy Środkowo-Wschodniej. Lokalizacja jest ku temu bardzo dobra – między Azją i Ameryką Północną. Projekt ten byłby z pewnością impulsem dla całej polskiej gospodarki, a na przykładzie miast takich jak Frankfurt czy Amsterdam dostrzegamy, iż porty przesiadkowe dokładają się do PKB m.in. poprzez nowe miejsca pracy oraz rozkwit branż powiązanych z biznesem lotniczym. Korzyści z inwestycji kolejowych w ramach Programu CPK także są niezaprzeczalne. Integracja lotniska z transportem kolejowym jest jednym z warunków prawidłowego funkcjonowania Portu Lotniczego Solidarność. Jak wynika z uzgodnień spółki CPK z PKP Polskimi Liniami Kolejowymi i Ministerstwem Infrastruktury, w ramach Centralnego Portu Komunikacyjnego wybudowanych ma zostać około 1,6 tys. kilometrów nowych linii. Docelowo, przy zastosowaniu pociągów jeżdżących z prędkością do 250 km/godz., pozwoli on na skomunikowanie obszarów znacząco odległych od Centralnego Portu Komunikacyjnego, w atrakcyjnym czasie podróży. Należy jednak pamiętać, że trwająca pandemia Covid-19 pozostaje pewnym zagrożeniem dla tego projektu, a jej dalszy przebieg może mieć duże znaczenie zarówno, jeżeli chodzi o głębokość kryzysu na rynku lotniczym, jak i ogólnego kryzysu finansowo-ekonomicznego.
