Rozmowa z burmistrzem Twardogóry Pawłem Czulińskim, rozmawia Marcin Prynda
Jest Pan jednym z najmłodszych włodarzy gminnych w Polsce. Nie miał Pan jednak taryfy ulgowej – zarówno ze względu na pandemię, jak i dynamiczny proces zmian społeczno-gospodarczych w ostatnich latach. To wyzwania, które mogą spędzać sen z powiek nawet najbardziej doświadczonym samorządowcom.
Jeśli chodzi o pandemię, to (szczególnie na jej początku) poza obawą o własne zdrowie i zdrowie bliskich, wszystkim towarzyszyła atmosfera ogromnej niepewności wśród pracowników i pracodawców. Obawialiśmy się nagłego zawieszenia działalności firm z terenu gminy, tym samym wzrostu bezrobocia i dalszych skutków gospodarczo-społecznych. Dlatego wychodząc naprzeciw trudnej sytuacji przedsiębiorców i ich oczekiwaniom, priorytetem władz Gminy Twardogóra było stworzenie systemowego i szybkiego do wdrożenia pakietu pomocy. Naszym celem było pomóc – szybko, sprawnie i skutecznie. Skuteczność powziętych działań najlepiej przedstawić liczbowo: w kwietniu 2020 r. 24 podmioty, a w maju 2020 r. – 16 podmiotów (na 49) zostało zwolnionych (całkowicie lub częściowo) z opłat czynszowych, 51 podmiotów gospodarczych otrzymało ulgi podatkowe w wys. łącznie 441 935 zł, a najwięksi przedsiębiorcy deklarują, że utrzymali poziom zatrudnienia. Podmioty te, zapewniają miejsca pracy dla ponad 3 tys. osób, przy ok. 13-tysięcznej populacji naszej gminy. Mimo istotnego zmniejszenia wpływów do budżetu z tytułu podatków (pływy z podatku PIT wyniosły 98,9% planu) osiągnięty został główny cel podjętych działań – uratowano miejsca pracy. To ogromna satysfakcja i jednocześnie ulga.
A jaki wpływ na rozwój pańskiej gminy mają dynamiczne zmiany społeczno-gospodarcze w naszym kraju? Wspomnieć można najbardziej spektakularne przykłady tych zmian, czyli zmiana ustawy w sprawie opłat za nieczystości, albo (ostatnio) Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.
Prawidłowo skalkulowana opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna z jednej strony zapewniać sprawne funkcjonowanie systemu odbioru odpadów na terenie gminy, z drugiej zaś nie powinna stanowić źródła dodatkowych zysków gminy. Zatem sprawne wdrożenie znowelizowanych postanowień tej ustawy to naprawdę rzeczowa, dogłębna analiza ilościowo-wartościowa, zakładająca alternatywne warianty działania, ale jednocześnie – starannie opracowany przekaz do mieszkańców, zawierający informacje, które przekonają ich o słuszności podjętych decyzji. Jestem gorącym zwolennikiem (i praktykiem!) wszelkiego rodzaju form konsultacji z mieszkańcami, wielu aspektów życia. Nie można zapominać, że – szczególnie w przypadku trudnych zagadnień ekonomiczno-finansowych – przekaz powinien być naprawdę czytelny i zrozumiały. Kluczem do akceptacji jest zrozumienie. Takie wychodzenie do mieszkańców z informacją, sformułowaną zrozumiałym językiem, który można zrozumieć, a nie żargonem branżowym – to również dowód szacunku władzy do mieszkańców. I dzięki tak przeprowadzonej akcji informacyjnej – mimo skali podwyżek opłat za nieczystości – spotkały się one (choć bez entuzjazmu) jednak ze zrozumieniem. A wśród sąsiednich gmin nasze podwyżki były pionierskie. Jeśli chodzi o Polski Ład, to ogromnie się cieszę, że Gmina Twardogóra pozyskała aż 10,31 mln zł na wymianę nawierzchni dróg, chodników, budowę kanalizacji deszczowej i oświetlenia, o które zabiegali mieszkańcy. Jest to jedno z absolutnie największych (jeśli nie największe) dofinansowanie na infrastrukturę drogową jakie pozyskaliśmy w historii naszego samorządu. Chciałbym bardzo podziękować za wsparcie tych inwestycji i działania na rzecz rozwoju naszej gminy. A potrzeby w zakresie infrastruktury drogowej są znaczne, dlatego od początku mojej kadencji we współpracy z radnymi – staramy się zapewnić mieszkańcom i działającym tu firmom standard dróg, odpowiadający zarówno ich bieżącym potrzebom, jak i aspiracjom rozwojowym naszego samorządu. Tylko właściwy standard ciągu dojazdowego umożliwi stworzenie na tym terenie odpowiedniej infrastruktury, a następnie zapewnienie jej sprawnego funkcjonowania – zarówno służbom komunalnym, jak i ratowniczym, czy biznesowym. Stąd utrzymujący się wysoki stopień zaangażowania budżetowego w inwestycje i remonty dróg oraz pieszych i pieszo-rowerowych ciągów komunikacyjnych – w 2019 r. było to 2,48 mln zł (28% rocznych nakładów inwestycyjnych), a w 2020 r. – 2,15 mln zł (ponad 27% rocznych nakładów inwestycyjnych).
Kwoty te należy zwiększyć o remonty dróg: 4,08 mln zł w 2019 r. i 1,6 mln zł w 2020 r. W ciągu dwóch lat przybyło w gminie ponad 8 km dróg o wysokim standardzie użytkowania i bezpieczeństwa. Nie byłoby to możliwe, gdyby nie wsparcie finansowe spoza budżetu gminy: głównie z Funduszu Dróg Samorządowych (2,5 mln zł w 2019 r.) oraz (łącznie) z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg i Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (0,9 mln zł w 2020 r.).
Od początku ważnym akcentem Pana kadencji w twardogórskim samorządzie była ekologia.
Po prostu inwestuję w lepsze jutro dla naszych mieszkańców. Podstawą jest jednak ukształtowanie świadomości ekologicznej. Nasze działania proekologiczne zawsze prowadzone były dwutorowo: z jednej strony konkretne decyzje (przystąpienie do programów jak np.: Czyste Powietrze i Program Ograniczenia Niskiej Emisji), zakupy (dron z czujnikami atmosfery, czy nowoczesna wielofunkcyjna zamiatarka), inwestycje (Stacja Uzdatniania Wody w Grabownie Wielkim, termomodernizacja i ekoklimatyzacja budynków użyteczności publicznej, w tym oświatowych na terenie gminy), ale z drugiej strony przekonujemy do tej ekologii naszych mieszkańców, a szczególnie najmłodsze pokolenie. Dlatego tak duże znaczenie przywiązujemy do naszych ekopikników. Po połączeniu terminu ich organizacji z inną ważną (o ponad 27 letniej tradycji) imprezą – Międzynarodowym Biegiem Ulicznym – zyskały one swoją bardzo nośną nazwę „zaBiegam o czystą Twardogórę”. Każda z edycji ekopikniku pozwala kształtować określone zachowania proekologiczne – związane z prawidłową segregacją odpadów, ochroną powietrza przy wykorzystaniu urządzeń odnawialnych źródeł energii i upowszechnianiem zdrowego trybu życia. To także okazja do prezentacji produktów regionalnych. Każda impre – za jest przygotowana niezwykle starannie, a przy doborze atrakcji uwzględnia się najmłodszych twardogórzan. To się sprawdza – nasze ekopikniki są bardzo popularną imprezą rodzinną – każdy znajduje tam coś dla siebie, albo dowie się czegoś ciekawego, praktycznego. Najważniejsze jednak, by wzbudzić w mieszkańcach potrzebę troski o swoje środowisko, tym bardziej, że natura nie poskąpiła naszej gminie unikatowych walorów krajobrazowych: lasy stanowią 45% powierzchni gminy, cały obszar gminy znaj – duje się na terenie Wzgórz Twardogórskich, a jej płn. część wchodzi w skład PK „Dolina Baryczy”, a pod Twardogórą znajduje się rezerwat „Torfowisko”.