Z prezesem E.ON edis energia i Szczecińskiej Energetyki Cieplnej Mariuszem Majkutem, rozmawia Marcin Prynda
Mariusz Majkut, prezes E.ON edis energia i Szczecińskiej Energetyki Cieplnej fot. mat. prasowe
1. Proszę wymienić najważniejsze wyzwania związane z procesami transformacji energetycznej w naszym kraju? W jakim stopniu i poprzez jakie przedsięwzięcia E.ON stara się sprostać tym wyzwaniom?
Jeżeli spojrzymy na dane Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska dot. źródeł zanieczyszczenia powietrza, to nie ma żadnych wątpliwości, że modernizacja ciepłownictwa komunalnego stanowi jedno z podstawowych wyzwań dla Polski. Obiekty niepodłączone do sieci ciepłowniczych generują niemal 50 proc. wszystkich zanieczyszczeń pyłami PM 2,5 i aż 86 proc. rakotwórczym benzoalfapirenem (BaP). Co więcej, na podjęcie zdecydowanych działań mamy coraz mniej czasu. Do końca 2022 r. będziemy musieli dostosować lokalne źródła wytwórcze do unijnych przepisów, które określają m.in. maksymalne dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń. Pozostało już tylko 2,5 roku na reakcję, kto jeszcze nie zaczął działać już jest spóźniony.
2. Jakie korzyści odnoszą miasta i gminy współpracujące z E.ONem?
Polskie miasta mają przed sobą szereg wyzwań: najgorszą w Unii Europejskiej jakość powietrza (spowodowaną w dużej mierze spalaniem paliw stałych) i jej ogromne konsekwencje dla systemu opieki zdrowia, koszty wysokiej emisji CO2 oraz niską efektywność energetyczną budynków. W E.ONie mamy tego świadomość, dlatego korzystając z naszego doświadczenia i międzynarodowego know-how chcemy być partnerem dla samorządów w procesie transformacji lokalnych systemów ciepłowniczych. Lokalne władze jako właściciele dużej części przedsiębiorstw energetyki cieplnej, są odpowiedzialne za ich modernizację. Biorąc pod uwagę skalę obciążenia budżetów samorządowych i czas, jaki nam pozostał na realizację takich „kosztochłonnych” projektów, rozwiązaniem jest zaproszenie inwestorów branżowych, takich jak E.ON, do współpracy i współfinansowania niezbędnych zmian. To szansa przede wszystkim na czyste powietrze i lepszą jakość życia mieszkańców polskich miast bez obciążania ich budżetów.
3.Szczecińska Energetyka Cieplna realizuje program modernizacji i rozbudowy systemu ciepłowniczego Szczecina. Jaka jest wartość tego przedsięwzięcia i planowane efekty?
Ten projekt to dla nas możliwość dorzucenia kolejnej cegiełki do planu unowocześnienia i rozbudowy systemu ciepłowniczego w Szczecinie, który realizujemy konsekwentnie od wielu lat. Koncentrujemy się na modernizacji 25 km sieci ciepłowniczych, a także budowie 17 km nowych sieci ciepłowniczych oraz 68 węzłów ciepłowniczych w dzielnicach bardziej oddalonych od centrum. Dzięki temu będziemy mogli m.in. połączyć miejski system ciepłowniczy z systemem elektrociepłowni przy ul. Sąsiedzkiej. Pozwoli to także na podłączenie czterech nowych osiedli mieszkaniowych na granicy gmin Szczecin i Kołbaskowo do bezpiecznej i ekologicznej sieci ciepłowniczej. Realizacja projektu przyczyni się do bardzo realnej zmiany także w aspekcie środowiskowym. Dzięki przeprowadzonej modernizacji zmniejszymy o 6 170 ton emisję CO2 i zaoszczędzimy ponad 60 tys. GJ energii pierwotnej rocznie. Teraz jesteśmy w najlepszym okresie na realizację tego rodzaju projektów, ponieważ dostępny jest szeroki strumień środków unijnych na transformację lokalnych sieci ciepłowniczych, co jeszcze wzmocni przyjęcie Europejskiego Zielonego Ładu. Warto to wykorzystać dzięki efektywnej współpracy z lokalnymi samorządami. W przypadku tego projektu wartość całkowita inwestycji wynosi 101 mln zł, w tym 58 mln zł to dofinansowanie z UE.
4. Szczecińska Energetyka Cieplna konsekwentnie stawia na innowacje. Jakie projekty są dla spółki szczególnie istotne?
Innowacje i nowe technologie pomogą przyspieszyć modernizację sektora ciepłowniczego. Dobrym przykładem działań w Szczecinie jest Centrum Posejdon przyłączone do sieci SEC. Budynek wykorzystuje nowoczesną technologię systemu ciepłowniczego pozwalającego na uzyskanie własnego ciepła i chłodu aż w 80%. 60 odwiertów, każdy sięgający 300 metrów w głąb ziemi, pozwoliło na instalację 900 pomp ciepła. Instalacja podziemna o łącznej długości ponad 64 km ogranicza emisję CO2 tak, jak czterohektarowy las 100-letnich buków. Na Konferencji Klimatycznej ONZ w Katowicach Posejdon został uznany za wzór budynku o niskim zużyciu energii NZEB Nearly-Zero Emission Building. To ważny kierunek działań, ponieważ właściciele i najemcy budynków będą zwracać coraz większą uwagę na koszty w tym zakresie i ekologiczny wizerunek.
Korzystamy także z know-how i możliwości wdrażania innowacji, które mamy dzięki współpracy z naszymi partnerami z koncernu E.ON. W lutym przeprowadziliśmy lotnicze termowizyjne skanowanie sieci ciepłowniczej należącej do Szczecińskiej Energetyki Cieplnej. Samolot wyposażony w kamerę termowizyjną, podczas serii lotów nad Szczecinem, wykonał skanowanie dla sieci o całkowitej długości ok. 340 km. A to wszystko w celu zlokalizowania potencjalnych miejsc wycieków i dostarczenia informacji koniecznych do naprawy uszkodzonych odcinków.
W ramach najnowszego projektu, razem z partnerami z 7 innych krajów, będziemy opracowywali projekt transformacji miejskich systemów ciepłowniczych i chłodniczych w kierunku zasilania odnawialnymi źródłami energii. Dzięki temu w Szczecinie m.in. opracujemy studium wykonalności dla zwiększenia udziału OZE w sieci ciepłowniczej oraz wytyczne dla wykorzystania solartermii.
Te wszystkie innowacje są narzędziem, dzięki któremu możemy wdrażać szyte na miarę i dostosowane do specyfiki danego obszaru lokalne systemy ciepłownicze. Ich wdrożenie pozwala zintegrować cały łańcuch wartości – od wytwarzania, przesyłu i dystrybucji, aż po optymalizację zużycia u odbiorców dzięki digitalizacji.
