Rozmowa z Markiem Chraniukiem, prezesem zarządu PKP Intercity
PKP Intercity, największy polski pasażerski przewoźnik, już trzeci rok z rzędu osiąga zyski, w ub. roku zysk netto wyniósł 174 mln zł. Jakiego rodzaju działania zdecydowały o osiągnięciu tak dobrych wyników?
PKP Intercity od 2016 roku może pochwalić się dobrymi wynikami finansowymi, to właśnie ten rok był pierwszym od długiego czasu, który zakończyliśmy dodatnim wynikiem. Łączny zysk wypracowany przez spółkę w ostatnich 3 latach sięgnął ponad pół mld zł. Nie byłoby to możliwe bez właściwego zarządzania i wyznaczenia priorytetów. W naszych działaniach na pierwszym miejscu postawiliśmy pasażera, staramy się stale podnosić jakość świadczonych usług. Zwiększamy częstotliwość uruchamianych pociągów, dbamy o ich odpowiedni standard i rozwijamy ofertę przewozową.
Jednym z efektów poprawy sytuacji finansowej Spółki jest potwierdzony po raz kolejny przez Agencję ratingową Fitch długoterminowy rating dla PKP Intercity w walucie krajowej i obcej na poziomie BBB+ oraz długoterminowy rating krajowy na poziomie AA. To bardzo ważny sygnał dla naszych partnerów biznesowych, bo wskazuje na mocną pozycję rynkową PKP Intercity.
Ze wstępnych danych wynika, że w I kwartale 2019 roku PKP Intercity przewiozło o 70 proc. więcej pasażerów niż w I kw. 2015 roku. Co zdecydowało o tym sukcesie?
Oferta PKP Intercity staje się coraz bardziej atrakcyjna na rynku kolejowych przewozów pasażerskich i konkurencyjna w stosunku do innych środków transportu. Pasażerowie coraz częściej decydują się na podróże naszymi pociągami. Faktycznie od kilku lat możemy mówić o stałym wzroście liczby pasażerów. W 2018 roku pociągami PKP Intercity podróżowało ponad 46,1 mln pasażerów, co stanowi niemal 8% wzrostu w stosunku do 2017 roku. W 2017 roku z kolei, podróżnych, którzy skorzystali z usług PKP Intercity, było aż o 4,3 mln więcej niż w 2016 roku, kiedy to przewoźnik mógł mówić o 38,5 mln przewiezionych pasażerów.
W ubiegłym roku wyniki w tym zakresie były wyższe prawie o 50% w porównaniu z rokiem 2015.
Te liczby to dla nas sygnał, że podejmowane przez nas działania zmierzają we właściwym kierunku, a oferta, która udostępniamy spełnia oczekiwania wszystkich grup klientów, w tym seniorów, rodzin z dziećmi czy studentów.
Podejmujemy również szereg inicjatyw na rzecz pasażerów o ograniczonej mobilności, usprawnienia obsługi front-line, wdrożenia odpowiedniej polityki cenowej, programów lojalnościowych, rozszerzenia i unowocześnienia kanałów dystrybucji, a także innowacyjnego wykorzystania cyfrowych rozwiązań. Wychodzimy z założenia, że kolej jest dla wszystkich, dlatego naszym priorytetem jest nieustanne zwiększanie jej dostępności oraz inwestowanie we wszelkie rozwiązania, które zapewnią sprawną i komfortową podróż.
W najbliższych latach nastąpi ogromny wzrost nakładów na rozwój infrastruktury transportowej w naszym kraju. Jak PKP Intercity wykorzysta ten wzrost? Jakie są największe wyzwania stojące przed firmą w najbliższych latach?
Spółka jest do tego przygotowana. W perspektywie do 2023 roku mamy zaplanowane wdrożenie ogromnego programu inwestycyjnego w zakresie taboru i infrastruktury zapleczy technicznych i bocznic kolejowych. Biorąc pod uwagę systematyczny wzrost liczby przewożonych pasażerów, a także perspektywy związane z realizacją Centralnego Portu Komunikacyjnego, spółka musi planować swoje inwestycje długoterminowo.
W ramach realizowanego obecnie programu „PKP Intercity – Kolej Dużych Inwestycji”, w perspektywie do 2023 r., na zakup nowych wagonów i lokomotyw oraz modernizację taboru już posiadanego, a także na stacje postojowe, PKP Intercity przeznaczy około 7 mld zł. Inwestycje są realizowane przy aktywnym wykorzystaniu funduszy unijnych oraz we współpracy z Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz z właściwymi resortami.
W 2018 r. spółka zrealizowała istotną cześć tego programu. Wartość podpisanych lub rozszerzonych w ubiegłym roku umów na zakup lub unowocześnianie taboru to ponad 2 mld zł. W tym roku przewidujemy dalszy postęp prac w tym zakresie.
W efekcie pasażerowie wkrótce będą mogli korzystać z jeszcze wygodniejszych pociągów. Po zakończeniu programu w 2023 roku tabor PKP Intercity będzie w 80 proc. nowy lub zmodernizowany. Dodatkowo w 94 proc. pociągów pasażerowie skorzystają z klimatyzacji, a w co najmniej 77 proc. z nich także z bezprzewodowego internetu. W każdym pociągu przewidziana będzie również przestrzeń przystosowana dla osób poruszających się na wózkach oraz wydzielone miejsce na rowery, co dodatkowo ułatwi podróż pasażerom posiadającym specjalne potrzeby. Pozyskamy ponadto 60 uniwersalnych wagonów typu COMBO, tj. dostosowanych do potrzeb niepełnosprawnych, rodzin z dziećmi czy turystów z rowerami. Wagony posiadać będą automatyczne drzwi przedziałowe czy bezprogowe podłogi.
Szczególnym wyzwaniem dla nas jest Centralny Port Komunikacyjny. To bardzo ważny projekt, a dla PKP Intercity szczególnie wymagający pod względem zapewnienia sprawnego, komfortowego dojazdu, w tym podróży najnowocześniejszym taborem. W modelu partnerstwa innowacyjnego, we współpracy z Centrum Badań i Rozwoju, planujemy stworzyć pojazdy najlepiej dostosowane do naszych potrzeb jako przewoźnika dalekobieżnego oraz zdolne do obsługi infrastruktury kolejowej CPK. W ramach tej współpracy powstaną m.in. nowoczesne i innowacyjne rozwiązania elektrycznych zespołów trakcyjnych. Potrzebujemy pojazdów nowoczesnych i niezawodnych, zdolnych poruszać się z prędkością nawet 250 km/h, łatwo dających się konfigurować, tj. wydłużać lub skracać, a także umożliwiać wymianę uszkodzonych członów, w zależności od bieżących potrzeb.
Podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach wziął Pan udział w sesji „Edukacja dla rynku pracy”. Jakie wnioski płyną z tej debaty, czy zmiany w szkolnictwie branżowym są odpowiedzią na potrzeby biznesu?
Zmiany w szkolnictwie branżowym są konieczne. Z punktu widzenia potrzeb PKP Intercity obecnie deficytowymi pracownikami są na pewno technicy wyszkoleni w naprawach taboru. Spółka potrzebuje także konduktorów i kasjerów. Ale też oczekujemy na maszynistów. W tym jednak przypadku sytuacja pod względem przygotowania zawodowego wygląda nieco inaczej.
Jako narodowy przewoźnik podejmujemy działania, których zadaniem jest realizacja trzech istotnych celów z punktu widzenia społecznego i biznesowego. Przede wszystkim wspieramy młodych ludzi w budowaniu kariery zawodowej od podstaw poprzez naukę zawodu zapewniającego zatrudnienie. Promujemy wśród młodzieży zawody kolejowe i nawiązując do historii oraz tradycji, odbudowujemy etos kolejarza. Ponadto zapewniamy wykwalifikowaną kadrę kolejarską dla rodzimego polskiego rynku.
Spółka współpracuje ze szkołami średnimi posiadającymi klasy o profilu kolejowym, mechanicznym oraz elektrycznym. Organizujemy praktyki i staże, których tematyka jest zgodna z podstawami programowymi poszczególnych kierunków. W ubiegłym roku w tych praktykach wzięło udział 245 uczniów.
PKP Intercity objęło patronatem klasy ze szkół średnich w Radomiu i Siedlcach, aby umożliwić młodzieży doskonalenie praktycznych umiejętności. Ponadto jako Spółka wspieramy w przygotowaniu do pracy techników transportu kolejowego oraz techników elektroenergetyków transportu szynowego m.in. poprzez udostępnianie niezbędnego sprzętu do nauki. Dotychczas z naszych terminali mobilnych i radiotelefonów korzystali m.in. uczniowie Zespołu Szkół Logistycznych we Wrocławiu oraz Zespołu Szkół w Żarowie. Zapraszamy uczniów na zwiedzanie zaplecza technicznego w: Warszawie, Krakowie, Gdyni i Wrocławiu. Podczas spotkań prezentujemy tabor i omawiamy sposób jego eksploatacji i utrzymania.
W 2017 roku uruchomiliśmy program stypendialny dla najlepszych uczniów, który do tej pory objął 48 osób, a 8 z nich podjęło już pracę w strukturach Spółki. Rozpoczęliśmy też zajęcia praktyczne dla uczniów w naszych zapleczach technicznych w ramach dualnego systemu kształcenia, zwanego też przemiennym lub dwutorowym.
I co ważne: współpracujemy z Ministerstwem Edukacji Narodowej i innymi partnerami na rzecz poprawy systemu kształcenia zawodowego, aby zapewnić rynkowi kolejowemu taką kadrę, która jest przygotowana do współczesnych wymagań rynku kolejowego. Jakość kształcenia na poziomie podstawowym i średnim przekłada się na jakość pracy, rozwój kariery na poszczególnych stanowiskach, a także na samą możliwość podjęcia zatrudnienia. Zatem wniosek jest prosty: musimy jako przedsiębiorstwo włączyć się w proces kształcenia, by zapewnić sobie i rynkowi wykwalifikowanych pracowników, a młodzieży dać podstawy do odnalezienia się na rynku pracy i spełnienia się w zawodzie kolejarza.
rozmawiał Radosław Nosek