Z Dyrektorem Zarządzającym i Wiceprezesem Zarządu EUROVIA Polska S.A. Kamilem Simką, rozmawia Radosław Nosek
EUROVIA Polska to jedna z czołowych firm infrastrukturalnych w kraju. Jak ocenia Pan aktualną kondycję branży budownictwa drogowego i jakie są główne wyzwania, z którymi ta gałąź gospodarki obecnie się mierzy?
Minione lata oceniam pozytywnie, natomiast obecnie powtarza się sytuacja z lat 2016 i 2017 polegająca na spadku podaży projektów infrastrukturalnych. Wyzwaniem jest nie tylko pozyskiwanie kontraktów przy zaostrzonej konkurencji, ale i szacowanie ryzyka dot. potencjalnego wzrostu kosztów w przyszłości, kiedy rynek się odbije i wzrośnie. Ten nieunikniony wzrost kosztów nie zostanie pokryty waloryzacją umowną, bo ta jest bardzo często pozorna, zatem branża znów będzie się borykać ze spadkiem rentowności. Innym wyzwaniem jest malejąca atrakcyjność branży jako pracodawcy, skutkująca brakiem rąk do pracy.
W kontekście Krajowego Planu Odbudowy i unijnych funduszy, jakie projekty infrastrukturalne EUROVIA planuje realizować w najbliższych latach?
Prowadzimy zdywersyfikowaną działalność, realizując kontrakty budowlane, oraz produkując kruszywa, asfalt modyfikowany i mieszanki mineralno-asfaltowe. Dzięki temu nasz portfel jest zróżnicowany. W dużym stopniu jesteśmy generalnym wykonawcą, ale wykonujemy także roboty bitumiczne jako podwykonawca na największych projektach infrastrukturalnych. W zakresie produkcji, jesteśmy dostawcą szerokiej gamy kruszyw oraz mieszanek mineralno-asfaltowych. Dzięki takiemu modelowi biznesowemu, z pewnością będziemy uczestniczyć w rynku projektów, o które Pan pyta.
Jak ocenia Pan współpracę z sektorem publicznym w kontekście realizacji inwestycji drogowych?
Ta współpraca wygląda różnie, lepiej lub gorzej w zależności od Zamawiającego, obszarów, w których ma miejsce, itd. Najważniejsze jest jednak to, że ulega systematycznej poprawie. Dzieje się tak dzięki profesjonalizacji branży. Polega ona m.in. na wprowadzaniu do Prawa Zamówień Publicznych rozwiązań, o których w przeszłości nie było mowy, a teraz są obligatoryjne, tj. waloryzacja. Nasze doświadczenia pokazują, że dobrze przygotowane projekty, poparte transparentnymi procedurami oraz otwartym dialogiem z wykonawcami, przynoszą korzyści wszystkim zaangażowanym stronom. Z pewnością rynek samorządowy potrzebuje wprowadzenia jasnych standardów i dobrych praktyk, które pozwalają wykonawcom efektywnie wykorzystywać swoją wiedzę, doświadczenie i potencjał technologiczny. Taka unifikacja procedur i przejrzystość współpracy wpłynęłyby znacząco na optymalizację procesów budowlanych, lepszą jakość realizacji i terminowość inwestycji.
Przykładem może być wspomniana wcześniej waloryzacja – w kontraktach GDDKiA i PKP PLK obowiązuje wzór waloryzacyjny nie budzący wątpliwości, nie stwarzający przestrzeni do interpretacji, jak waloryzacja będzie obliczana. Ten wzór mógłby i na szczęście jest wprowadzony przez część innych Zamawiających, np. Zarządy Dróg Wojewódzkich, czy Miasto Stołeczne Warszawa. Niestety, część Zamawiających samorządowych ma potrzebę tworzenia swoich, często niezrozumiałych rozwiązań. Powinniśmy wykorzystywać dobre praktyki, a następnie zamieniać je w standardy.
W jaki sposób firma wdraża innowacje i nowe technologie w realizowanych projektach? Czy może Pan przybliżyć przykłady konkretnych wdrożeń?
W EUROVIA stawiamy na innowacje i nowoczesne technologie, które realnie wspierają rozwój biznesu. Ogromny nacisk kładziemy na budowanie kultury innowacyjności wśród naszych pracowników, bo wierzymy, że najcenniejsze i nierzadko najlepsze pomysły rodzą się z ich własnych inicjatyw. Punktem wyjścia w poszukiwaniu konkretnych rozwiązań są potrzeby naszych jednostek biznesowych, tj. oddziałów wykonawczych, kopalni kruszyw i wytwórni mieszanek mineralno-asfaltowych. Skupiamy się na praktycznych zastosowaniach przynoszących wymierne korzyści, zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe, a które jednocześnie stanowią odpowiedź na wymagania stawiane nam przez branżę i zmieniający się świat. Przykładem jest innowacyjny produkt Power Road® opracowany przez Grupę VINCI, której częścią jest EUROVIA. W skrócie chodzi o wykorzystanie energii odzyskiwanej z nawierzchni drogi. Już dziś wykorzystujemy ją do ogrzewania budynku biurowego czy odladzania nawierzchni zimą. Pierwszy projekt pilotażowy zrealizowaliśmy w Ropczycach, na terenie jednego z naszych oddziałów. Jeszcze w tym roku planujemy zaprezentować rozwiązanie naszym klientom – zarówno prywatnym, jak i publicznym. Jestem przekonany, że spotka się ono z dużym zainteresowaniem i wkrótce skomercjalizujemy ten produkt. Chciałbym podkreślić, że poszukiwanie i opracowywanie tego typu innowacyjnych rozwiązań jest kosztowne, dlatego należałoby umożliwić wdrażanie ich w ramach zamówień publicznych. W przeciwnym razie, trudno oczekiwać od firm budowlanych, że będą inwestować w nowe pomysły i produkty tylko w celach badawczych czy reklamowych, nie mogąc ich zastosować w praktyce.
W jaki sposób rosnące koszty materiałów budowlanych i pracy wpływają na realizację kontraktów drogowych? Czy obecna sytuacja gospodarcza wymusza renegocjacje umów?
Obecnie koszty realizacji kontraktów drogowo-mostowych są dość stabilne. Co prawda są grupy dostawców i podwykonawców, którzy przyjęli zasadę, że początek nowego roku jest okazją do podniesienia cen, bez względu na rzeczywisty poziom kosztów, ale pomimo tego nie mamy dziś do czynienia ze skokowym wzrostem kosztów i dużą presją na podwyżki cen. Jednak trzeba pamiętać o cyklach koniunkturalnych i tym, że jesteśmy właśnie w dołku ze względu na spadek podaży kontraktów. A wraz z przewidywanym wzrostem rynku w najbliższych latach, będą również rosły koszty. Istotne jest, aby klauzule waloryzacyjne w jak największym stopniu odzwierciedlały sytuację na rynku, tym samym pokrywając ryzyko wzrostu kosztów. Kluczowa jest świadomość Zamawiających publicznych, że waloryzacja ceny zabezpiecza nie tylko wykonawców, ale również Zamawiających. Gwarantuje bowiem ciągłość realizacji kontraktu w obliczu drastycznego wzrostu kosztu realizacji, który mógłby dla Wykonawców skutkować stratą na kontraktach.
Jakie kompetencje i kwalifikacje są obecnie kluczowe dla pracowników branży infrastrukturalnej? Czy EUROVIA inwestuje w rozwój kadr i współpracę z uczelniami technicznymi? Co decyduje o tym, że pracownicy pozostają w spółce?
W branży infrastrukturalnej kluczowe są zarówno twarde kompetencje techniczne, jak i umiejętności miękkie. Na dynamicznie rozwijającym się rynku pracy niezwykle istotna jest elastyczność w dostosowywaniu się do zmieniających się realiów i potrzeb. W naszej firmie dużą wagę przykładamy do ciągłego rozwoju kadr. Inwestujemy w podnoszenie kompetencji naszych pracowników, oferując im szeroki wachlarz szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych oraz dostęp do programów rozwojowych. Współpracujemy również z uczelniami technicznymi, gdzie studentom i młodym inżynierom oferujemy rozbudowane staże oraz praktyki, a także bierzemy udział w uczelnianych konferencjach i spotkaniach. Taka kooperacja pozwala nam nie tylko pozyskiwać młode talenty, ale też kształtować przyszłe kadry w oparciu o realne potrzeby rynku.
Co decyduje o naszej konkurencyjności na rynku pracy? Realnie dbamy o naszych pracowników. Dajemy możliwość pracy w lokalizacji bliskiej miejscu zamieszkania. Dzięki rozproszonej strukturze naszej organizacji, pracownicy mogą wykonywać swoje obowiązki tuż obok domu, co znacząco wpływa na komfort życia, umożliwiając lepszy balans między życiem zawodowym a prywatnym. Co ważne, bezpieczeństwo naszych pracowników jest dla nas absolutnym priorytetem. Ceniona jest także stabilność zatrudnienia, jasne ścieżki kariery i przyjazna atmosfera.
EUROVIA działa w wielu regionach Polski – jak wygląda strategia rozwoju regionalnego firmy? Czy są obszary kraju, na które szczególnie stawiacie w nadchodzącym czasie?
Jesteśmy firmą działającą przede wszystkim na rynku lokalnym i tu chcemy osiągnąć pozycję niekwestionowanego lidera. Dlatego też umacniamy swoją markę wszędzie tam, gdzie jesteśmy i stawiamy na rozwój w tych miejscach, gdzie nasza obecność jest nie dość satysfakcjonująca. Takimi rynkami są np. Wielkopolska i Mazowsze, gdzie w ciągu najbliższych 5-ciu lat planujemy mocniej zaistnieć.
Jakie są Pana priorytety jako dyrektora zarządzającego EUROVIA Polska na kolejne 3-5 lat?
W 2024 opracowaliśmy plany strategiczne dla naszych oddziałów. Obecnie weszliśmy w fazę ich realizacji. Moim priorytetem jest konsekwentna realizacja tego, co z wysiłkiem i zaangażowaniem zaplanowaliśmy. Koncentrujemy się zwłaszcza na utrzymaniu i poprawie rentowności działalności produkcyjnej i wykonawczej oraz stopniowym wzroście wszędzie tam, gdzie widzimy niewykorzystany potencjał rynku. Konsekwencją naszych planów jest również rozwój naszych kadr, w pierwszej kolejności jakościowy, w drugiej liczby pracowników. Zapewnienie odpowiedniego potencjału wykonawczego – wykwalifikowanych operatorów, robotników budowlanych, gotowych do ciężkiej pracy, nierzadko w trudnych warunkach atmosferycznych czy terenowych jest kluczowe dla realizacji naszych celów. Niestety od kilku lat obserwujemy spadek zainteresowania pracą w budownictwie. Dziś konkurujemy o pracownika z innymi branżami, które wydają się bardziej atrakcyjne dla młodych ludzi. Potrzebne są systemowe rozwiązania w zakresie zachęcania oraz szkolenia młodych pokoleń do pracy w naszej ciekawej, dającej satysfakcję i niezbędnej do dalszego rozwoju kraju, branży budownictwa infrastrukturalnego.
