Transformacja cyfrowa staje się integralnym elementem transformacji energetycznej. Jest głównym filarem wspierającym wdrożenie strategii korporacyjnych światowych gigantów energetycznych. Podobną drogą podążają również największe polskie spółki z sektora.
Przyspieszenie procesu cyfryzacji wynika nie tylko z wewnętrznych potrzeb przedsiębiorstw, ale co ważne, jest wymuszane także przez rynek. Klienci w coraz większym stopniu wykorzystują technologie i oczekują cyfryzacji w kolejnych sektorach gospodarki. Oczekują również wirtualizacji od spółek energetycznych na wszystkich punktach styku począwszy od etapu podpisania umowy zdalnie a skończywszy na zaawansowanych usługach inteligentnych domów. Ponadto często sami wchodzą w role zarezerwowane do tej pory wyłącznie dla tych firm, angażując się w produkcję energii elektrycznej, a nawet jej sprzedaż.
Wiele spółek wykorzystujących technologie na szeroką skalę przeszło przez okres pandemii bez uszczerbku, a liderzy transformacji cyfrowej wręcz zwiększyli swoje przewagi konkurencyjne. Nawet w sektorach, które w największym stopniu zostały dotknięte przez pandemię, najlepiej poradziły sobie te podmioty, które szybko dostosowały się i działały – przynajmniej częściowo online. Przykładem są restauracje, którym wprowadzenie możliwości składania zamówień przez Internet pozwoliło na utrzymanie ciągłości operacyjnej. Również w sektorze energetycznym cyfryzacja jest sposobem na przyspieszenie wzrostu i jednocześnie szczepionką na sytuacje kryzysowe. Obok realizacji celów w obszarze zrównoważonego rozwoju będzie kluczowym elementem budowania przewagi konkurencyjnej firm energetycznych w najbliższych latach. W związku z licznymi wyzwaniami branża energetyczna poszukuje liderów, którzy mają jasną wizję i przeprowadzą swoje organizacje przez okres gwałtownych zmian. Jednym z istotnych elementów sukcesu, o który powinni zadbać liderzy, jest umożliwienie pracownikom pracy zdalnej. Powinni mieć oni dostęp online do głównych zasobów firmy w celu realizacji kluczowych procesów z dowolnego miejsca. Praca hybrydowa to nowa rzeczywistość również dla spółek z sektora energetycznego. Niezwykle istotnym zadaniem dla przywódców jest również zbudowanie architektury organizacji przyszłości, czyli takiej, która bazuje na elastycznych, skalowalnych i otwartych na nowe modele biznesowe procesach i technologiach.
Bez wątpienia jedną z ważniejszych technologii, która pozwala na sprawne dostosowanie się do zmieniających się realiów i budowanie przewagi konkurencyjnej jest chmura obliczeniowa, która między innymi obniża koszt i usprawnia przechowywanie oraz przetwarzanie dużych ilości danych. Zastosowanie na szeroką skalę coraz bardziej zaawansowanych technologii w obszarach mało ucyfrowionych wymaga wcześniejszej weryfikacji danego rozwiązania w konkretnym przypadku w celu minimalizacji ryzyka negatywnych konsekwencji. W tym celu doskonale sprawdza się zastosowanie tzw. „cyfrowych bliźniaków”, czyli technologii pozwalającej na cyfrowe odwzorowanie rzeczywistych obiektów. Cyfrowa kopia kompleksowych instalacji energetycznych pozwalałaby na zaplanowanie i weryfikację wielu działań w zakresie poprawy efektywności działania tych instalacji.
Jedną z konsekwencji szybkiej cyfryzacji firm i poszczególnych sektorów gospodarki jest demokratyzacja technologii. Każdy, kto ma pomysł, może wprowadzać innowacje technologiczne i angażować się w ich rozwój. Z jednej strony jest to szansa dla nowych graczy, z drugiej zaś duże ryzyko dla bezpieczeństwa energetycznego rozumianego jako bezpieczeństwo dostaw energii. W tym kontekście kluczowe staje się budowanie zaufania do nowych technologii i ich ekosystemów. Świadome zaangażowanie wielu partnerów w rozwój technologii pozwala na zwiększenie poziomu zaufania i wypracowanie rozwiązań akceptowanych przez wielu uczestników rynku. Ważne jest też budowanie kompetencji w zakresie rozwoju nowych technologii i rozumienia technologii oferowanych przez innych. Współdziałanie wielu uczestników rynku wymaga też stosowania technologii, które pozwalają na działanie niezależnie od lokalizacji i rodzaju zaangażowanej infrastruktury. Tu z pomocą znowu przychodzą rozwiązania oparte na chmurze z rozproszoną i zróżnicowaną infrastrukturą.
W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że transformacja energetyczna, uwzględniająca cyfryzację i realizację celów zrównoważonego rozwoju, powinna być wspierana przez rozproszone: aktywa, infrastrukturę i pracowników oraz partnerów zintegrowanych w chmurze.
