Z prof. Gertrudą Uścińską, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, rozmawia Marcin Prynda
forum przemysłowe w Karpaczu, panelisci fot.KP
Prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych była gościem IV Forum Przemysłowego w Karpaczu. „Kapitał Polski” poprosił Panią Profesor o wypowiedź dotyczącą sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:
Sytuacja finansowa Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest bardzo dobra. Wynika to z korzystnej sytuacji gospodarczej Polski, rosnących wynagrodzeń i znacznej liczby płatników składek. Mamy ich już 2,7 mln, a więc osiągnęliśmy poziom nienotowany po 1998 roku, a więc od czasów transformacji gospodarczej. Mamy do czynienia z uproszczeniem systemu poboru składek, a także jego uszczelnieniem. Nie do pomyślenia jest już sytuacja, w której występuje duża liczba osób nie płacących składek. Znaczący wpływ na kondycję Funduszu Ubezpieczeń Społecznych miała również reforma e-składki, polegająca m.in. na nadaniu płatnikom indywidualnych numerów rachunków składkowych, na które składki opłacane są jednym prostym przelewem. Sukcesem zakończyło się także wprowadzenie elektronicznych zwolnień, tzw. e-ZLA. Wymagało to znaczących zmian na Platformie Usług Elektronicznych, ale także przekonania lekarzy do korzystania z tego rozwiązania. Dzięki wprowadzeniu elektronicznych zwolnień, ubezpieczeni, pracodawcy oraz Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzyskali natychmiastowy dostęp do informacji o wystawieniu zwolnienia lekarskiego. Umożliwia to szybką analizę kosztów i przyczyn absencji, ale także przygotowanie polityki prewencyjnej i prozdrowotnej.
Chcemy na szerszą skalę wprowadzać do ZUS nowoczesne rozwiązania informatyczne, automatyzację. Wszystko po to, aby usprawnić obsługę płatników składek. Myślimy o wprowadzeniu aplikacji mobilnych, które odciążą klientów od wykonywania niektórych czynności. Nie chodzi nam jednak tylko o aplikację mobilną czy płatności elektroniczne składek, ale też o oprogramowanie wykorzystujące sztuczną inteligencję, które usprawni pracę naszej instytucji.
Dobra sytuacja FUS pozwoliła w 2018 roku sfinansować trzynastą emeryturę bez zaciągania dodatkowych zobowiązań. W przyszłym roku również jesteśmy w stanie sfinansować wszystkie ujęte w planie zobowiązania. Wprawdzie bieżąca sytuacja FUS jest pomyślna, to jednak zdajemy sobie sprawę z wyzwań demograficznych i wynikających z rynku pracy, które mogą się pojawić w dłuższym okresie. Ważnym problemem jest stopniowy spadek stopy zastąpienia. Pięć lat temu wynosiła ona w Polsce 63%, w 2040 spadnie poniżej 40%. Oczywiście, trzeba sobie zdawać sprawę, że emerytury będą rosnąć, a te 40% będzie miało większą siłę nabywczą niż teraz. Mimo tego niezwykle ważne jest zadbanie o dywersyfikację źródeł, z których wypłacana jest emerytura. W Polsce udział funduszy publicznych w tych źródłach jest wysoki, wynosi około 83%. W krajach Unii Europejskiej jest on niższy niż 60%. Ważne jest więc powszechne uczestnictwo w dobrowolnych programach emerytalnych, np. PPK, PPE, IKE, IKZE.
