Rynek pracy w Polsce i Europie stoi u progu dwóch kluczowych zmian, które w najbliższych latach zdefiniują funkcjonowanie przedsiębiorstw. Z jednej strony rosną oczekiwania wobec ochrony danych osobowych, zwłaszcza w dobie cyfryzacji i rozwoju sztucznej inteligencji. Z drugiej – od 2026 roku wszystkie państwa UE będą zobowiązane do wdrożenia dyrektywy o transparentności wynagrodzeń.

Oba wyzwania łączą się w obszarze HR. To właśnie działy personalne i kadrowo-płacowe gromadzą i przetwarzają najwięcej wrażliwych informacji o pracownikach – od danych finansowych i medycznych po informacje dotyczące wynagrodzeń i składek ZUS.

Transparentność wynagrodzeń – rewolucja w HR

Dyrektywa UE 2023/970 w sprawie transparentności wynagrodzeń musi zostać wdrożona w Polsce do 7 czerwca 2026 r.. Zmieni ona w istotny sposób zarządzania polityką płacową w przedsiębiorstwach:

• pracodawcy będą zobowiązani do publikowania wysokości lub widełek wynagrodzeń na etapie rekrutacji,
• firmy powyżej 100 pracowników będą musiały raportować lukę płacową,
• pracownicy uzyskają prawo do informacji o medianie wynagrodzeń w organizacji.

To przełomowa zmiana także dlatego, że luka płacowa w Polsce, według danych z Eurostatu, wyniosła 7,8% w 2023 roku (przy średniej UE 12,0%), a w części sektorów – zwłaszcza finansach i ubezpieczeniach – pozostaje wyraźnie wyższa. Dla wielu pracodawców będzie to oznaczało konieczność dostosowania systemów kadrowo-płacowych oraz wdrożenia nowych procesów komunikacyjnych.

„Jedno jest pewne – bez regulacji takich jak dyrektywa, problem luki płacowej sam się nie rozwiąże. Nowe przepisy zmienią rolę działów HR i zwiększą zapotrzebowanie na specjalistów, którzy łączą znajomość prawa pracy, ubezpieczeń i praktyki płacowej.” – podkreśla dr Magdalena Rycak, Dyrektor Instytutu Prawa Zatrudnienia i Work-Life Balance na Uczelni Łazarskiego.

Dane osobowe w centrum uwagi

Drugim kluczowym wyzwaniem dla HR pozostaje ochrona danych osobowych. W 2024 roku Urząd Ochrony Danych Osobowych (UODO) w Polsce odnotował 14 842 zgłoszenia naruszeń ochrony danych osobowych, co plasuje Polskę na trzecim miejscu w Europie pod względem liczby zgłoszeń, za Niemcami i Holandią.

To ogromne ryzyko, bo systemy kadrowo-płacowe przechowują szereg danych osobowych, w tym numery PESEL, dane finansowe, informacje medyczne czy dane biometryczne. Rosnąca liczba cyberataków dodatkowo potęguje zagrożenie. Według raportu Check Point Research, w 2024 roku Polska znalazła się wśród dziesięciu państw Unii Europejskiej najbardziej narażonych na ataki hakerskie, a średnio każda firma w kraju doświadczała ponad dziewięciuset prób cyberataków tygodniowo.

„Jako kierowniczka studiów podyplomowych Ochrona Danych Osobowych i Bezpieczeństwo Informacji doskonale widzę, jak szybko rośnie znaczenie kompetencji w tym obszarze. HR staje dziś na pierwszej linii frontu walki o bezpieczeństwo danych – to właśnie w działach kadrowo-płacowych koncentrują się informacje najbardziej wrażliwe, a tym samym najbardziej atrakcyjne dla cyberprzestępców. Bez wyszkolonych specjalistów, którzy potrafią łączyć wiedzę prawną w zakresie ochrony danych osobowych organizacje narażają się nie tylko na sankcje, lecz także na utratę reputacji i zaufania pracowników. Ochrona danych to dziś nie tylko wymóg prawny, ale warunek wiarygodności i stabilności biznesu.” – zaznacza ekspertka dr Magdalena Rycak

Konsekwencje zaniedbań

Nieprzestrzeganie przepisów prawa pracy czy RODO niesie za sobą poważne ryzyka na wielu poziomach. Pracodawcy mogą być narażeni na wysokie kary finansowe a także na utratę reputacji i problemy z rekrutacją nowych pracowników. Specjaliści HR i kadr ponoszą odpowiedzialność za błędy w raportowaniu, nieprawidłowe naliczanie wynagrodzeń czy brak właściwej ochrony danych, co może skutkować sankcjami i utratą zaufania wewnątrz organizacji. W szerszej perspektywie zagrożone jest funkcjonowanie całej firmy – brak zgodności z przepisami prowadzi do destabilizacji, konfliktów wewnętrznych, roszczeń pracowniczych, a w konsekwencji także do odpływu kluczowych talentów.

Edukacja jako odpowiedź na wyzwania

Przygotowanie do wdrożenia nowych regulacji i skutecznej ochrony danych wymaga interdyscyplinarnych kompetencji, łączących prawo pracy, ubezpieczenia społeczne, kadry i płace z ochroną danych oraz zarządzaniem bezpieczeństwem informacji. Studia podyplomowe „Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych – kadry i płace” w Łazarski Executive Education dają praktyczne narzędzia do prowadzenia polityki kadrowo-płacowej zgodnej z nowymi wymogami dyrektywy unijnej. Program realizowany jest już w siedemnastej edycji, co świadczy o jego ugruntowanej pozycji i dużym zaufaniu ze strony uczestników. Z kolei studia podyplomowe „Ochrona Danych Osobowych i Zarządzanie Bezpieczeństwem Informacji”, realizowane w ósmej edycji, przygotowują do roli Inspektora Ochrony Danych i umożliwiają skuteczne wdrażanie systemów bezpieczeństwa informacji w organizacjach.

„Nowoczesny HR i administracja kadrowa muszą dziś działać na styku dwóch światów: prawa pracy i ochrony danych. Bezpieczeństwo danych i transparentność wynagrodzeń to nie są dwa odrębne światy, ale wspólny sprawdzian odpowiedzialności pracodawców. HR staje się dziś strażnikiem zarówno zaufania pracowników, jak i wiarygodności całej organizacji.” – dodaje dr Magdalena Rycak

Transparentność wynagrodzeń i bezpieczeństwo danych osobowych to jedne z najważniejszych wyzwań, przed którymi stoją pracodawcy i działy HR w najbliższych latach. Firmy, które już dziś przygotują się do tych zmian, zyskają przewagę – wizerunkową, organizacyjną i biznesową.

Łazarski Executive Education, jako jeden z liderów kształcenia podyplomowego w Polsce, oferuje programy, które odpowiadają na te realne potrzeby rynku i przygotowują specjalistów do pełnienia kluczowych ról w organizacjach przyszłości. Rekrutacja na studia podyplomowe trwa do 30 września.

źródło informacji: Łazarski Executive Education