Z Arturem Martyniukiem prezesem POLREGIO, rozmawia Radosław Nosek
Podczas X edycję konferencji „Top Industry Summit”, na Gali DIAMENTY TOP INDUSTRY, odebrał Pan nagrodę Lidera Zrównoważonego rozwoju przyznaną POLREGIO. Nominowanymi do tej nagrody były jeszcze: PKP Intercity i Metro Warszawskie. Prezesem Spółki został Pan w maju 2020 roku, kiedy sytuacja firmy zupełnie inna niż obecnie. Czym więc dla Pana jest to wyróżnienie?
Było mi niezmiernie miło odebrać nagrodę Lidera Zrównoważonego Rozwoju. Chcę podkreślić, że jest to nagroda dla wszystkich pracowników naszej Spółki, w tym nowo powołanej kadry zarządzającej, której w krótkim czasie udało się dokonać gruntownej przebudowy w firmie. Przede wszystkim pod koniec 2020 r. podpisaliśmy wieloletnie umowy praktycznie ze wszystkimi województwami na świadczenie usług kolejowego przewozu pasażerskiego. Konsekwentnie poprawiamy wynik na działalności podstawowej i przygotowujemy się do wielkiego programu inwestycji o wartości blisko 7 mld złotych. Wkrótce ruszy pierwszy przetarg na dużą ilość pojazdów.
Po objęciu przeze mnie funkcji prezesa POLREGIO moim priorytetem było odzyskanie przez firmę rentowności i podpisanie na korzystnych warunkach umów wieloletnich z samorządami wojewódzkimi. Obydwa cele zostały zrealizowane. Umowy z samorządami zapewniają nam długoterminową stabilizację finansową. Mamy blisko 9 mld zł w umowach z samorządami i zakontraktowany przewóz przynajmniej 385 mln kilometrów naszymi pociągami do 2030 r. Jednym z naszych najważniejszych, długoterminowych celów jest wymiana i modernizacja taboru oraz integracja ofert, łączących różne środki transportu, np. kolei z autobusami elektrycznymi. Jesteśmy spółką ogólnopolską, która realizuje swoją misję w każdym województwie, dowożąc codziennie mieszkańców Polski do pracy, szkoły, rodziny czy na uczelnię.
Podczas „Top Industry Summit”, uczestniczył Pan również w Panelu tematycznym „Transport i logistyka 4.0”. Podczas dyskusji mówiono m.in. o tym, że pandemia szczególnie dotknęła branżę przewozów pasażerskich. Jak to wygląda w przypadku POLREGIO?
Dostępność komunikacyjna, powszechna możliwość przemieszczania się jest jednym z filarów solidarności społecznej. Jako największy przewoźnik pasażerski w Polsce realizujemy tę misję. Naszym zadaniem jest dowieźć pasażera z punktu A do punktu B. Może tak się zdarzyć, że np. na skutek trudności związanych z pandemią, pasażer będzie musiał korzystać ze starszego taboru, ale zawsze musi mieć pewność, że taka możliwość transportu będzie. Jeżeli nie będzie mógł się przemieszczać, to przestanie funkcjonować jako członek społeczności. Nasza misja polega właśnie na tym, aby mógł cały czas korzystać z transportu .
Oczywiście, pandemia spowodowała okresowe spadki przewozów pasażerskich, zwłaszcza w momentach tzw. lockdownów. W niektórych województwach sięgały one nawet 40-50 procent. Ale nawet w tak trudnej sytuacji realizowaliśmy naszą misję i niezależnie od wszystkiego nasi pasażerowie mieli dostęp do regularnych połączeń. Później sytuacja zaczęła powracać do normy i w większości województw odrobiliśmy spadki, a w niektórych notujemy przyrosty liczby przewożonych pasażerów. Pasażerowie wracają do pociągów POLREGIO, co nas bardzo cieszy.
W jak dużym stopniu nowoczesne technologie pomogły POLREGIO w zahamowaniu spadków jeśli chodzi o przewozy pasażerskie?
Korzystamy w z nich w bardzo szerokim zakresie, zwłaszcza w obszarach zapewnienia ciągłości i bezpieczeństwa przewozów, jak również informacji pasażerskiej. Z problemem bezpieczeństwa przewozów wiążą się np. zagadnienia serwisowania, logistyki dostaw części zamiennych. W przypadku kolei serwisowanie jest procesem ciągłym, a to wymaga doskonale funkcjonujących systemów dostaw części. Jak wszyscy wiemy, pandemia bardzo źle wpłynęła na funkcjonowanie łańcuchów dostaw. Nawet jeśli mamy problemy ze zdobyciem oryginalnej części, to zawsze jesteśmy w stanie zapewnić dostawę identycznej jakości certyfikowanych zamienników.
Nowoczesne technologie coraz powszechniej wykorzystujemy też w obszarze informacji pasażerskiej. Korzystający z naszych usług pasażer musi mieć stały dostęp do informacji w zakresie biletów, przesiadek, reklamacji, opóźnieniach w kursowaniu pociągów. Upowszechniane przez nas aplikacje mogą takich informacji dostarczać. Pasażer nie musi się uczyć na pamięć rozkładów jazdy, a wszelkie niezbędne informacje, np. o opóźnieniach, możliwych przesiadkach otrzymuje również za pośrednictwem aplikacji.
Proszę przedstawić najważniejsze założenia wieloletniego planu inwestycyjnego POLREGIO. Jak jego realizacja może wpłynąć na zwiększenie liczby przewożonych pasażerów?
W ciągu najbliższych pięciu lat zamierzamy przeznaczyć nawet do 7 mld zł na wymianę ponad 260 pojazdów oraz zakup dodatkowych szynobusów, pojazdów z napędem hybrydowym. Zamierzamy również także zmodernizować blisko 50 sztuk obecnie eksploatowanych pociągów. Ostateczny zakres programu inwestycyjnego będzie zależał od dostępności i ostatecznych zasad przyznawania dofinansowań, ale jesteśmy przygotowani na każdy scenariusz. Nasz cel strategiczny pozostaje niezmienny – to masowa wymiana EN57 na zaawansowane technologicznie EZT-y. Plan inwestycyjny został uzgodniony z udziałowcami – Agencją Rozwoju Przemysłu oraz Marszałkami wszystkich województw w Polsce.
Struktura finansowania będzie złożona z grantów unijnych, instrumentów dłużnych oraz własnego bilansu. W tym ostatnim aspekcie mamy po raz pierwszy w historii spółki bardzo solidne fundamenty. Przede wszystkim w 2020 r. osiągnęliśmy dodatni wynik finansowy na podstawowej działalności. W ubiegłym roku podpisaliśmy również umowy wieloletnie praktycznie ze wszystkimi samorządami. Dzięki temu do 2030 r. mamy zabezpieczone aż 9 mld zł. W 2021 r. Komisja Europejska ostatecznie zaakceptowała pomoc publiczną udzieloną w 2015 r. Wyszliśmy też z definicji spółki w trudnej sytuacji ekonomicznej. To oznacza, że spółka jest w pełni „bankowalna”, czyli możemy zaciągać zobowiązania na niezbędne inwestycje. Dodatkowo wkrótce przekształcimy się w spółkę akcyjną, co da nam nowe możliwości pozyskania kapitału na niezbędny rozwój.
Skala programu inwestycyjnego POLREGIO jest tak duża, że znacząco wpłynie na wzrost gospodarczy, zarówno poprzez zapewnienie pracy producentom taboru oraz ich kooperantów, jak również już po dostawie pociągów zwiększy mobilność społeczeństwa. Dzięki nowemu taborowi podniesiemy jakość naszych usług, co z pewnością docenią nasi pasażerowie. Jak wynika ze zleconych przez nas badań kolej regionalna ma ogromne znaczenie dla lokalnych społeczności, szczególnie dla osób mieszkających w okolicach, gdzie taki transport jest dostępny. W tej grupie blisko 80% Polaków wskazuje, że jest to środek komunikacji o dużym znaczeniu. Jak sprawdziliśmy, inwestycje w kolej regionalne mają bardzo duże poparcie społeczne – aż 74% wśród jej regularnych użytkowników.
