Z Arturem Kosickim, marszałkiem województwa podlaskiego, rozmawia Marcin Prynda
Jakim właściwie regionem jest województwo podlaskie? Jakie są jego potencjały gospodarcze i społeczne?
Województwo podlaskie to wyjątkowy i ambitny region. Ma wiele atutów, wiele mocnych stron, które składają się na tę wyjątkowość. Jako jedni z nielicznych mamy czyste, różnorodne i mało zmienione przez człowieka środowisko przyrodnicze. I wizerunek województwa jako regionu zielonego, ekologicznego, bliskiego natury, co pokazaliśmy m.in. na wystawie EXPO w Dubaju w 2021 r. prezentując z dużym sukcesem Xylopolis – historię i rozwój regionu poprzez pryzmat drewna.
W Podlaskiem stawiamy na rozwój gospodarki, bo to on pociąga za sobą rozwój innych sfer i wyższą jakość życia. Powstały tu strefy ekonomiczne, które oferują przedsiębiorcom wiele ulg, i tereny inwestycyjne.
Warunki do rozwoju firm są u nas coraz lepsze. I to przynosi efekty. Świetnie rozwija się przemysł rolno-spożywczy, nasze przedsiębiorstwa są liderami w przetwórstwie mleka na świecie. Prężnie działa przemysł maszynowy, branża IT.
Na taki sukces regionu zapracowali przede wszystkim mieszkańcy Podlaskiego – kreatywni, ambitni ludzie. To oni są motorem rozwoju. My stwarzamy im warunki, aby mogli rozwinąć skrzydła.
W jaki sposób samorząd województwa może przeciwdziałać migracjom ludności, zwłaszcza młodych utalentowanych mieszkańców?
Naszym priorytetem jest zwiększanie konkurencyjności regionu i dalszy rozwój gospodarczy. A to z kolei przełoży się na wyższy komfort życia. Tylko w ten sposób możemy przekonać młodych, że warto tu zostać i związać swoją przyszłość z Podlaskiem.
Funkcjonują tu świetne uczelnie, które zapewniają wszechstronne wykształcenie, a także szkoły zawodowe, które współpracują ściśle z przedsiębiorcami – przyszłymi pracodawcami. Mamy też warunki, o czym już wspominałem, do rozwijania własnej działalności czy znalezienia pracy w jednej z innowacyjnych podlaskich firm.
Na ostatnim, czerwcowym posiedzeniu Sejmiku Województwa Podlaskiego przedstawiliśmy raport o stanie województwa, w którym, na podstawie danych GUS, został odnotowany spadek migracji z terenu województwa podlaskiego. W 2019 r. opuściły nasz region 5074 osoby, a w 2020 r. – 3725. Jak widać, nasze wysiłki odnoszą skutek.
Podlaskie to region wielkich możliwości, o czym przekonuję się co roku, wręczając nagrody w konkursie Podlaska Marka, w którym wyróżniamy najlepsze, najbardziej wartościowe przedsięwzięcia, produkty i wydarzenia. I co roku jury ma problem, że w danej kategorii można nagrodzić tylko jednego laureata.
Czy Województwo Podlaskie skorzysta z Polskiego Ładu? Jak duże środki są przeznaczone dla regionu w ramach tego programu i na co zostaną wydane w największym stopniu?
Tak i to bardzo korzysta. W pierwszej transzy konkursu 180 inicjatyw z Podlaskiego otrzymało 1,2 mld zł wsparcia, a samorząd województwa został największym beneficjentem w regionie. Uzyskaliśmy aż 88 mln zł na remont dwóch obiektów: Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki i Podlaskiego Instytutu Kultury.
W ramach drugiej transzy kwota wsparcia była jeszcze wyższa – wyniosła aż 1,5 mld zł na 238 inwestycji. A my, jako Województwo Podlaskie, na realizację swoich przedsięwzięć otrzymaliśmy 65 mln zł. Będą to głównie inwestycje drogowe: rozbudowa i przebudowa drogi wojewódzkiej nr 677 na odcinku Konarzyce-Śniadowo (50 mln zł), przebudowa i budowa drogi wojewódzkiej nr 668 – ul. Przytulskiej w Jedwabnem (10 mln zł) oraz w miejscowości Klimaszewnica (5 mln zł).
Takich pieniędzy na inwestycje infrastrukturalno-społeczne w naszym województwie jeszcze nie było. Fundusze z Polskiego Ładu pozwolą zrealizować różne przedsięwzięcia w większych i mniejszych samorządach. Dziękuję za to ogromne wsparcie całemu rządowi, bo te pieniądze pozwolą na dalszy dynamiczny rozwój naszego regionu.
Jakie projekty zostały zgłoszone przez Województwo Podlaskie do Krajowego Planu Odbudowy?
Zgłosiliśmy 27 projektów, z których w 16 samorząd województwa lub jednostki mu podległe są odpowiedzialne lub współodpowiedzialne za realizację przedsięwzięcia.
Jednym z priorytetowych projektów, jakie zgłosiliśmy, jest Dolina Rolnicza 4.0. To przedsięwzięcie unikalne w skali Polski, Europy, a nawet świata. Ambitny pomysł na rozwój gospodarczy województwa w oparciu o największe zasoby regionu: silny przemysł rolno-spożywczy, rolnictwo indywidualne, wyspecjalizowane uczelnie oraz innowacyjne przedsiębiorstwa. Współpraca biznesu, nauki oraz samorządu województwa sprawi, że już wkrótce w Podlaskiem powstawać będą wysokie technologie umożliwiające rozwój rolnictwa przyszłości. W regionie mamy wszystko, co niezbędne, aby osiągnąć ten międzynarodowy sukces. Ambitnych mieszkańców, znakomite uczelnie, świetnych absolwentów oraz przedsiębiorców, którzy nie obawiają się wyzwań. Naszym zadaniem jest zapewnienie im odpowiednich warunków, żeby mogli połączyć swoje siły, tworząc tu miejsca pracy i nowoczesne technologie.
Jak podlaskie przedsiębiorstwa przetrwały okres pandemii? Czy i w jakim stopniu mogły liczyć w tym trudnym czasie na wsparcie samorządu województwa?
Jako jedni z pierwszych zareagowaliśmy na wybuch pandemii. Wiedzieliśmy, że naszym przedsiębiorcom potrzebna jest pomoc, by przetrwać w tych niespodziewanych i skrajnie trudnych warunkach. Utworzyliśmy więc Podlaski Pakiet Gospodarczy, by chronić podlaskie firmy przed negatywnymi skutkami COVID-19.
W ramach PPG przekazaliśmy prawie 220 mln zł na pomoc firmom. Były to dotacje z funduszy europejskich na kapitał obrotowy, pożyczki, dofinansowanie do wynagrodzeń, bon antywirusowy. Udało się wesprzeć 11 tys. firm i uratować blisko 19 tys. zł miejsc pracy. To dobry wynik.
Czy województwo podlaskie ma warunki i potencjał rozwoju produkcji energii ze źródeł odnawialnych? W jakim zakresie samorząd województwa wspiera realizację proekologicznych projektów?
W województwie podlaskim w dużym stopniu wspieraliśmy rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE) dzięki dotacjom z Unii Europejskiej, przyznawanym w ramach programu regionalnego. Pozwoliły one na zamontowanie ponad 6,7 tys. instalacji fotowoltaicznych. Inwestycje w gospodarkę niskoemisyjną warte były łącznie 1,5 mld zł, a dofinansowanie do nich wyniosło 860 mln zł. Z unijnych dotacji na OZE skorzystało 115 samorządów. Wsparcie otrzymało też 242 przedsiębiorców.
Świetnym przykładem popularności tych rozwiązań jest ostatni konkurs, w którym można było otrzymać dotację na montaż instalacji OZE. Startowały w nich gminy, które przekazywały granty mieszkańcom. Samorządy chętnie zgłaszały się po te dotacje, ponieważ zainteresowanie ludzi było bardzo duże.
Ze względu na dużą popularność tego naboru kilkakrotnie zwiększaliśmy jego budżet– aż do ponad 120 mln zł. Dofinansowanie otrzymały wszystkie projekty, które spełniły kryteria i zostały pozytywnie ocenione. Wsparcie otrzymało ostatecznie ponad sto projektów.
Ale to nie wszystko, bo obecnie oszczędności są kierowane na drugi konkurs, na którym na liście rezerwowej jeszcze są projekty. Można w nim otrzymać dotacje na budowę nowych lub zwiększenie mocy jednostek wytwarzania energii elektrycznej i ciepła z OZE (biomasy, biogazu, energii wiatru, słońca, wody oraz ziemi) wraz z podłączeniem do sieci dystrybucyjnej. Wsparcie w wysokości prawie 76 mln zł otrzymało do tej pory ponad 60 inwestycji.
Chcę podkreślić, że mieszkańców Podlaskiego nie trzeba przekonywać do inwestowania w zieloną energię. Wiedzą, że OZE to nie tylko czystsze, wolne od spalin powietrze, ale i konkretne oszczędności w domowym budżecie. Nie muszą już płacić za energię, bo mogą ją wyprodukować.
Równie efektywnie będziemy wspierali i rozwijali OZE w nowej perspektywie finansowej. W projekcie Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027, który przesłaliśmy do Komisji Europejskiej, jest wydzielona specjalna pula pod hasłem „Region przyjazny środowisku”.
Województwo Podlaskie było współorganizatorem Rundy T. Na czym polega to przedsięwzięcie i w jakim stopniu przyczynia się do rozwoju innowacyjności w regionie?
Runda T to inicjatywa umożliwiająca spotkanie przedsiębiorców, startupów, naukowców, studentów i innych twórców z inwestorami z całego kraju. Projekt adresowany jest do osób z województwa podlaskiego lub warmińsko-mazurskiego, zainteresowanych rozwojem swoich pomysłów, które wymagają wsparcia kapitałowego. Organizatorem jest Fundacja Technotalenty, a współorganizatorem Województwo Podlaskie, przy czym realizujemy ten projekt z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej. W zeszłym roku wśród nagrodzonych prac znalazły się m.in. bezdotykowy przycisk dla pieszych oraz zrobotyzowany system do naprawy i regeneracji rur kanalizacyjnych.
Wydarzenie to pozwala wynalazcom, przedsiębiorcom spotkać się z inwestorami, aby zdobyć fundusze i nawiązać cenne kontakty, potrzebne do realizacji swoich idei. Przy obecnych realiach rynkowych sam pomysł na biznes nie wystarczy. Jednym z warunków sukcesu jest bycie zauważonym. I Runda T daje taką możliwość.
