Z Wojciechem Murdzkiem, Ministrem Nauki i Szkolnictwa Wyższego rozmawia Ryszard Żabiński

Wojciech Murdzek. Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego fot. mat. prasowe

16 kwietnia br., Prezydent RP powierzył Panu Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Dotychczasowe Pana zainteresowania koncentrowały się na przedsiębiorczości i gospodarce. Wcześniej był Pan m.in  sekretarzem stanu w Ministerstwie Rozwoju, przez wiele lat sprawował Pan również urząd Prezydenta Świdnicy. Czy to oznacza, że jako minister będzie Pan dążył do zacieśniania związku pomiędzy gospodarką i nauką?

Jak najbardziej – jestem zdania, że gospodarka powinna korzystać z osiągnięć nauki, a nauka – z rozwiązań, jakie daje gospodarka. Istotniejsza pozycja nauki, to silniejsza rola Polski w świecie gospodarki i cywilizacji. W sytuacji kryzysowej dla gospodarki najlepszym wyjściem jest mądre inwestowanie. A jedną z lepszych i mądrzejszych lokat jest inwestowanie w kapitał intelektualny, w naukę.

Jakie są obecnie najważniejsze zadania stojące przed resortem? Czy przewiduje Pan kolejne zmiany po reformie szkolnictwa wyższego przeprowadzonej przez Pana poprzednika, wicepremiera Jarosława Gowina?

Reforma nauki i szkolnictwa wyższego była poprzedzona rozmowami i konsultacjami, które trwały blisko dwa lata. Po  roku 1989, nie mieliśmy reformy, która powstawała w  tak szerokim i   intensywnym dialogu. Obecnie jesteśmy w okresie, kiedy następuje jej wdrażanie w życie i oczywiście może się okazać, że istnieje konieczność korekty pewnych rozwiązań. Zwłaszcza w dobie epidemii koronawirusa, kiedy uczelnie funkcjonują w trybie zdalnym, a nauka musi koncentrować działania na zwalczaniu epidemii.

Nasze bieżące działania koncentrują się na wsparciu uczelni i instytutów w dostosowaniu się do rozwiązań związanych ze zwalczaniem pandemii. Kolejnym zadaniem jest monitorowanie działań uczelni i instytutów na rzecz walki z COVID-19 i ułatwianie tych działań oraz wspieranie najbardziej rokujących finansowo.

Proszę ocenić zaangażowanie i osiągnięcia polskiej nauki w walce z epidemią koronawirusa.

W czasie pandemii naukowcy prowadzą walkę, aby jak najszybciej, najefektywniej pomóc obywatelom. Nasi naukowcy wykonują badania diagnostyczne osiągając poziom kilku tysięcy testów dziennie. W polskich laboratoriach powstał Ventil. Dzięki temu urządzeniu z jednego respiratora może w tym samym czasie korzystać na raz dwóch pacjentów. Na uczelniach za pomocą drukarek 3D dostępnych na wydziałach produkowane są na potrzeby szpitali przyłbice, które zmniejszają ryzyko zakażenia się koronawirusem podczas opieki nad pacjentem. Kibicujemy i wspieramy wszystkim takim działaniom, a ministerstwo na bieżąco pokazuje zaangażowanie naszych naukowców na specjalnie stworzonej podstronie ,,Nauka przeciw CODID-19”.

30 kwietnia Ministerstwo uruchomiło nabór wniosków w kolejnej edycji programu „Doktorat wdrożeniowy”.  Jakie jest znaczenie tego programu dla kierowanego przez Pana resortu?

Program „Doktorat wdrożeniowy” to  jeden ze  sztandarowych programów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – jego istotą jest właśnie połączenie świata nauki ze sferą biznesu dla obopólnych korzyści.

Doktoraty realizowane są w najlepszych jednostkach naukowych, a  partnerzy po stronie biznesu – świadomi wagi przedsięwzięcia, w które się zaangażowali. Warto wspomnieć o doświadczeniach innych państw, które tego typu programy wprowadziły już dawno: absolwenci osiągają  tam dochody wyższe od absolwentów „tradycyjnych studiów doktoranckich”.

W jaki sposób pandemia koronawirusa wpłynęła na funkcjonowanie uczelni?

Działalność dydaktyczna na uczelniach jest zawieszona. Zajęcia odbywają się zdalnie. Umożliwiliśmy przeprowadzanie egzaminów semestralnych dla studentów i obron prac magisterskich oraz doktorskich, czy kolokwiów habilitacyjnych w takiej samej formie. Obecnie takie działania są koniecznością, gwarantują nieprzerwane, sprawne funkcjonalnie uczelni, instytutów. Ale warto zauważyć, że nie zawieszono badań naukowych – one ciągle są prowadzone, choć oczywiście z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa.